آنژیوگرافی
آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای مشاهده عروق خونی و اندام‌های داخلی بدن استفاده می‌شود. این روش برای ارزیابی و تشخیص بیماری‌های عروقی مانند بیماری‌های قلبی، آنوریسم‌ها، انسداد عروق و دیگر موارد استفاده می‌شود.
در روش آنژیوگرافی، پزشک یک کاتتر نازک و انعطاف‌پذیر را از طریق یک عروق خونی کوچک (معمولاً در ناحیه کشاله ران یا مچ دست) وارد می‌کند و آن را به ناحیه‌ای که باید مورد بررسی قرار گیرد، هدایت می‌کند. سپس ماده حاجب (کنتراست) تزریق می‌شود تا عروق خونی در تصاویر نمایان شوند.
مراحل آنژیوگرافی عبارتند از:
1. آماده‌سازی بیمار:
بیمار معمولاً باید برای مدتی قبل از عمل ناشتا باشد .اقدامات قبل از عمل شامل آزمایش خون و دیگر ارزیابی‌های پزشکی است.
2. بی‌حسی موضعی:
ناحیه‌ای که کاتتر از آن وارد می‌شود با استفاده از بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود.
3. ورود کاتتر:
پزشک کاتتر را وارد یک رگ خونی می‌کند و با استفاده از تصاویر فلوروسکوپی آن را به محل مورد نظر هدایت می‌کند.
4. تزریق کنتراست:
ماده حاجب (کنتراست) از طریق کاتتر تزریق می‌شود و تصاویری از عروق خونی تهیه می‌شود.
5. تصویربرداری:
از تصاویر حاصل شده برای تشخیص وضعیت عروق استفاده می‌شود.
6. خارج کردن کاتتر:
پس از تهیه تصاویر لازم، کاتتر به آرامی خارج می‌شود.
7. مراقبت‌های پس از عمل:
بیمار ممکن است برای مدتی برای نظارت و اطمینان از نداشتن عوارض نظیر خونریزی در بیمارستان بماند.
موارد استفاده :
– تشخیص و درمان بیماری‌های عروق کرونر
– بررسی مشکلات عروق مغزی
– ارزیابی عروق پا در بیماری‌های عروق محيطي در بيماران ديابتي
– تشخیص آنوریسم‌ها یا انسدادهای عروقی
– راهنمایی درمان‌های مداخله‌ای مانند بالون آنژیوپلاستی یا استنت گذاری
مزایا:
– ارائه تصاویر دقیق از عروق خونی
– تشخیص زودهنگام بیماری‌های عروقی که می‌توانند منجر به حمله قلبی یا سکته شوند
– امکان انجام برخی اقدامات درمانی همزمان با تشخیص، مثل باز کردن عروق بسته
خطرات و عوارض :
– واکنش‌های آلرژیک به ماده حاجب
– خونریزی یا عفونت در محل ورود کاتتر
– آسیب به عروق خونی
– کبودی یا درد در محل ورود کاتتر
– در موارد نادر، ایجاد لخته خون یا آنوریسم
به طور کلی، آنژیوگرافی یک ابزار مهم تشخیصی در پزشکی مدرن است که به پزشکان کمک می‌کند تا بیماری‌های عروقی را با دقت بالایی تشخیص دهند و درمان‌های موثری انجام دهند. این روش در اکثر موارد ایمن است، اما مانند هر روش تهاجمی دیگری، دارای خطراتی است که باید قبل از انجام آن در نظر گرفته شوند.
آنژیوگرافی برای چه بیماری هایی ضروری است
آنژیوگرافی یا آنژیوگرام قلبی عملی است که با استفاده از دستگاهی به نام آنژیوگراف، امکان تصویربرداری از عروق قلبی فراهم می‌کند. این روش تصویربرداری که با تزریق ماده رادیوپاک به عروق صورت میگیرد، برای تشخیص و بررسی بیماری‌های قلب و عروق استفاده می‌شود. برخی از بیماری‌هایی که آنژیوگرافی می‌تواند در تشخیص و درمان آنها مفید باشد عبارتند از:
1. بیماری عروق کرونر (بستریابی عروق قلبی): آنژیوگرافی قلبی برای تشخیص و بررسی تنگي عروق قلبی که منجر به بیماری عروق کرونر و آنژین صدری می‌شود، استفاده می‌شود. با استفاده از آنژیوگرافی، میزان انسداد عروق قلبی و محل آن مشخص می‌شود و تصمیم‌گیری درباره روش‌های درمانی مانند عمل باي پس گرافت عروق قلبي (CABG) یا آنژیوپلاستی قلبی (PCI) امکان‌پذیر می‌شود.
2. بیماری‌های دريچه اي قلبی: آنژیوگرافی می‌تواند برای ارزیابی دريچه های قلبی و بررسی بیماری‌های دريچه اي مانند نارسائي دريچه (regurgitation) و تنگي دريچه (stenosis) استفاده شود. این روش تصویربرداری به پزشک کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری مناسب در مورد نیاز به جراحی تعمیر یا جایگزینی دريچه قلبی را انجام دهد.
3. بررسی بیماری‌های عروق محیطی: آنژیوگرافی می‌تواند برای بررسی عروق محیطی مانند عروق پاها (عروق پا، عروق ران و غیره) استفاده شود. این روش می‌تواند در تشخیص بیماری‌هایی مانند آترواسکلروزیس، تنگی عروق و ایجاد كانالي در عروق مسدود شده موثر باشد.
همچنین، در برخی موارد دیگر نیز ممکن است آنژیوگرافی برای تشخیص و بررسی بیماری‌های دیگری مانند تشکیل خون‌های لخته، تشنج عروقی مغزی و بررسی عروق کلیه استفاده شود. این تصمیم بر اساس نیازهای بالینی انجام میگیرد و به تشخیص و درمان بیماری‌های مربوطه کمک می‌کند. برای تعیین ضرورت آنژیوگرافی و هرگونه تصمیم درمانی، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و توصیه‌های او را دریافت کنید.
مراقبت بعد از آنژیوگرافی
مراقبت بعد از آنژیوگرافی معمولاً شامل موارد زیر است:
1. تحت نظر قرار گرفتن: بعد از آنژیوگرافی، معمولاً شما به یک واحد مراقبت ویژه یا واحد قلبی منتقل می‌شوید تا تحت نظر پزشکان و پرستاران قرار بگیرید. آنها سطح فشار خون، ضربان قلب، سطح اکسیژن خون و علائم دیگر را نظارت می‌کنند.
2. استراحت: استراحت کافی بعد از آنژیوگرافی بسیار مهم است. پزشک ممکن است توصیه کند تا تا چند ساعت پس از آنژیوگرافی بخوابید و فعالیت‌های سنگین را اجتناب کنید.
3. نگهداری از محل ورود ماده حاجب : پس از آنژیوگرافی، محل ورود ماده رادیواپاك (معمولاً در مچ یا آرنج) باید تحت نظر باشد. شما باید از خراشیدن، ضربه خوردن یا برخورد با آن جلوگیری کنید. پوشاندن با باند فشاری یا باند کمکی می‌تواند به کاهش خطر خونریزی کمک کند.
4. مصرف مایعات: پزشک ممکن است توصیه کند تا بعد از آنژیوگرافی بیشتر مایعات مصرف کنید تا به خوبی از بدن خود مراقبت کنید و از خطر عوارض ناشی از ماده رادیوپاک تجویز شده جلوگیری کنید.
5. داروها: پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند تا به کاهش خطر تشکیل لخته خون و عوارض دیگر پس از آنژیوگرافی کمک کند. مهم است که دقیقاً دستورات پزشک را در مورد مصرف داروها دنبال کنید.
6. پیگیری و مراقبت مکرر: پس از آنژیوگرافی، ممکن است نیاز به مراجعات پیگیری برای ارزیابی وضعیت عروقی خود و تعیین درمان بعدی داشته باشید. پزشک شما را راهنمایی خواهد کرد که چگونه مراقبت خود را ادامه دهید و آزمون‌ها و مراجعات بعدی را برنامه‌ریزی کنید.
همچنین، باید به پزشک خود مراجعه کنید و هرگونه سوال یا نگرانی خود را مطرح کنید.
