,

آنژیوگرافی عروق محیطی

آنژیوگرافی عروق محیطی

آنژیوگرافی عروق محیطی (Peripheral Angiography) یک روش تصویربرداری است که برای بررسی وضعیت عروق خونی محیطی بدن به کار می‌رود. این روش عمدتاً برای تشخیص و درمان بیماری‌های عروقی محیطی مانند تنگی یا انسداد عروق استفاده می‌شود. بیماری‌های عروق محیطی می‌توانند باعث مشکلات جدی مانند درد، زخم‌های پا، و حتی نیاز به قطع عضو شوند.

در این روش، یک رنگ خاص (ماده حاجب) از طریق یک کاتتر به داخل عروق تزریق می‌شود و سپس با استفاده از تکنیک‌های تصویربرداری پزشکی مانند اشعه ایکس (فلوروسکوپی)، وضعیت جریان خون در عروق مورد بررسی قرار می‌گیرد.

مراحل آنژیوگرافی عروق محیطی شامل:

1. آماده‌سازی بیمار: بیمار معمولاً باید ناشتا باشد و دستورالعمل‌های خاصی را قبل از انجام آزمایش دنبال کند.

2. بی‌حسی موضعی: محل ورود کاتتر به عروق معمولاً با بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود.

3. ورود کاتتر: یک کاتتر نازک از طریق یک شریان اصلی (معمولاً در ناحیه کشاله ران یا مچ دست) وارد شده و به سمت ناحیه مورد نظر هدایت می‌شود.

4. تزریق ماده حاجب: ماده حاجب از طریق کاتتر تزریق شده و تصاویری از عروق تهیه می‌شود.

5. تصویربرداری: پزشک با استفاده از تصاویر به دست آمده، وضعیت عروق را مورد بررسی قرار می‌دهد.

6. برداشتن کاتتر: پس از تهیه تصاویر لازم، کاتتر به آرامی خارج می‌شود.

7. مراقبت‌های پس از عمل: بیمار باید برای چند ساعت تحت نظارت باشد تا از بروز هرگونه عارضه جلوگیری شود.

کاربردها:

– تشخیص بیماری‌های عروقی: مانند تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) یا انسدادهای عروقی.

– برنامه‌ریزی درمان: برای تعیین روش‌های درمانی مانند آنژیوپلاستی (بازکردن عروق با بالن) یا جراحي باز انجام مي شود

آننژيوگرافي عروق محیطی (Peripheral Angiography) یک روش تصویربرداری تشخیصی است که با استفاده از اشعه‌ی X و ماده‌ی حاجب قابل رویت در اشعه‌ی X، به پزشک کمک می‌کند تا عروق خونی محیطی بدن، از جمله عروق پاها، دست‌ها، و گردن را مشاهده و ارزیابی کند.

فرایند آنژیوگرافی عروق محیطی شامل مراحل زیر است:

1. آماده‌سازی بیمار:
– بیمار ابتدا باید به تمام دستورات پزشک پیش از آزمایش، از جمله روزه‌داری برای مدت مشخص، پایبند باشد.
– ممکن است از بیمار خواسته شود برخی داروهای خاص را قطع کند.

2. بیهوشی موضعی:
– محل ورود کاتتر معمولاً با استفاده از بیهوشی موضعی بی‌حس می‌شود.

3. ورود کاتتر:
– یک کاتتر نازک از طریق یک برش کوچک در پوست وارد یکی از شریان‌ها (معمولاً در کشاله‌ی ران) می‌شود.

4. تزریق ماده حاجب:
– ماده‌ی حاجب از طریق کاتتر به داخل عروق تزریق می‌شود تا عروق در تصاویر اشعه‌ی X قابل مشاهده باشند.

5. تصویربرداری:
– در حین تزریق ماده‌ی حاجب، تصاویری از عروق تهیه می‌شود که نشان‌دهنده‌ی جریان خون در آن‌هاست.

6. بررسی تصاویر:
– پزشک تصاویر به دست آمده را بررسی می‌کند تا هرگونه تنگی، انسداد یا دیگر مشکلات عروقی را تشخیص دهد.

7. پایان روند و نظارت:
– پس از تهیه تصاویر لازم، کاتتر خارج می‌شود و محل ورود کاتتر بسته می‌شود.
– بیمار باید برای مدتی تحت نظارت باشد تا از ثبات وضعیتش اطمینان حاصل شود.

آنژیوگرافی عروق محیطی برای چه درمان هایی مناسب است

آنژیوگرافی عروق محیطی یک فرایند تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از ماده حاجب  ميزان سلامت و كارآيي عروق بزرگ و عروق کوچک در ناحیه مورد بررسی را مشخص می‌کند. این روش معمولاً برای تشخیص و درمان بیماری‌های عروقی استفاده می‌شود. در زیر تعدادی از کاربردهای مهم آنژیوگرافی عروق محیطی را برای درمان بیماری‌ها بررسی می‌کنیم:

1. تشخیص و درمان بیماری‌های عروقی: آنژیوگرافی عروق محیطی به عنوان یک ابزار تشخیصی استفاده می‌شود تا درمان‌هایی برای بیماری‌های عروقی مانند آترواسکلروز، تنگی عروق کرونر، تومورهای عروقی و انسداد عروق را تعیین کند. این روش می‌تواند به پزشک کمک کند تا محل و شدت تنگی یا انسداد عروق را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسبی را تعیین کند.

2. اندازه‌گیری فشار خون: آنژیوگرافی عروق محیطی می‌تواند برای اندازه‌گیری فشار خون در عروق مورد استفاده قرار گیرد. این روش به پزشک کمک می‌کند تا فشار خون را در عروق مختلف بدن اندازه‌گیری کند و مشکلاتی مانند فشار خون بالا یا پایین را تشخیص دهد.

3. ردیابی و تحلیل رشد عروقی: آنژیوگرافی عروق محیطی می‌تواند برای ردیابی و تحلیل رشد عروقی استفاده شود. این روش به پزشک کمک می‌کند تا رشد غیرطبیعی عروق را تشخیص داده و مشکلاتی مانند تومورهای عروقی را شناسایی کند.

4. درمان عروقی: آنژیوگرافی عروق محیطی می‌تواند در درمان بیماری‌های عروقی نقش مهمی داشته باشد. برای مثال، این روش ممکن است برای روش‌های توسعه عروقی مانند آنژیوپلاستی و استنت گذاری استفاده شود. همچنین، می‌توان از آنژیوگرافی عروق محیطی برای ردیابی و کنترل پیشرفت بعد از جراحی عروقی استفاده کرد.

لطفاً در نظر داشته باشید که استفاده از آنژیوگرافی عروق محیطی برای درمان بیماری‌ها بستگی به نوع بیماری، وضعیت بیمار، و توصیه‌های پزشک دارد. همچنین، همیشه بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت کنید تا درمان مناسبی برای شرایط شما تعیین شود و تصمیم‌گیری صحیح انجام شود.

/توسط
,

آنژیوگرافی – روشی برای مشاهده رگ های خونی

آنژیوگرافی

آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری پزشکی است که برای مشاهده عروق خونی و اندام‌های داخلی بدن استفاده می‌شود. این روش برای ارزیابی و تشخیص بیماری‌های عروقی مانند بیماری‌های قلبی، آنوریسم‌ها، انسداد عروق و دیگر موارد استفاده می‌شود.

در روش آنژیوگرافی، پزشک یک کاتتر نازک و انعطاف‌پذیر را از طریق یک عروق خونی کوچک (معمولاً در ناحیه کشاله ران یا مچ دست) وارد می‌کند و آن را به ناحیه‌ای که باید مورد بررسی قرار گیرد، هدایت می‌کند. سپس ماده حاجب (کنتراست) تزریق می‌شود تا عروق خونی در تصاویر نمایان شوند.

مراحل آنژیوگرافی عبارتند از:

1. آماده‌سازی بیمار:
بیمار معمولاً باید برای مدتی قبل از عمل  ناشتا باشد .اقدامات قبل از عمل شامل آزمایش خون و دیگر ارزیابی‌های پزشکی است.

2. بی‌حسی موضعی:
ناحیه‌ای که کاتتر از آن وارد می‌شود با استفاده از بی‌حسی موضعی بی‌حس می‌شود.

3. ورود کاتتر:
پزشک کاتتر را وارد یک رگ خونی می‌کند و با استفاده از تصاویر فلوروسکوپی آن را به محل مورد نظر هدایت می‌کند.

4. تزریق کنتراست:
ماده حاجب (کنتراست) از طریق کاتتر تزریق می‌شود و تصاویری از عروق خونی تهیه می‌شود.

5. تصویربرداری:
از تصاویر حاصل شده برای تشخیص وضعیت عروق استفاده می‌شود.

6. خارج کردن کاتتر:
پس از تهیه تصاویر لازم، کاتتر به آرامی خارج می‌شود.

7. مراقبت‌های پس از عمل:
بیمار ممکن است برای مدتی برای نظارت و اطمینان از نداشتن عوارض نظیر خونریزی در بیمارستان بماند.

آنژیوگرافی

موارد استفاده :

– تشخیص و درمان بیماری‌های عروق کرونر
– بررسی مشکلات عروق مغزی
– ارزیابی عروق پا در بیماری‌های عروق محيطي در بيماران ديابتي
– تشخیص آنوریسم‌ها یا انسدادهای عروقی
– راهنمایی درمان‌های مداخله‌ای مانند بالون آنژیوپلاستی یا استنت‌ گذاری

مزایا:

– ارائه تصاویر دقیق از عروق خونی
– تشخیص زودهنگام بیماری‌های عروقی که می‌توانند منجر به حمله قلبی یا سکته شوند
– امکان انجام برخی اقدامات درمانی همزمان با تشخیص، مثل باز کردن عروق بسته

خطرات و عوارض :

– واکنش‌های آلرژیک به ماده حاجب
– خونریزی یا عفونت در محل ورود کاتتر
– آسیب به عروق خونی
– کبودی یا درد در محل ورود کاتتر
– در موارد نادر، ایجاد لخته خون یا آنوریسم

به طور کلی، آنژیوگرافی یک ابزار مهم تشخیصی در پزشکی مدرن است که به پزشکان کمک می‌کند تا بیماری‌های عروقی را با دقت بالایی تشخیص دهند و درمان‌های موثری انجام دهند. این روش در اکثر موارد ایمن است، اما مانند هر روش تهاجمی دیگری، دارای خطراتی است که باید قبل از انجام آن در نظر گرفته شوند.

آنژیوگرافی برای چه بیماری هایی ضروری است

آنژیوگرافی یا آنژیوگرام قلبی عملی است که با استفاده از دستگاهی به نام آنژیوگراف، امکان تصویربرداری از عروق قلبی فراهم می‌کند. این روش تصویربرداری که با تزریق ماده رادیوپاک به عروق صورت می‌گیرد، برای تشخیص و بررسی بیماری‌های قلب و عروق استفاده می‌شود. برخی از بیماری‌هایی که آنژیوگرافی می‌تواند در تشخیص و درمان آن‌ها مفید باشد عبارتند از:

1. بیماری عروق کرونر (بستریابی عروق قلبی): آنژیوگرافی قلبی برای تشخیص و بررسی تنگي عروق قلبی که منجر به بیماری عروق کرونر و آنژین صدری می‌شود، استفاده می‌شود. با استفاده از آنژیوگرافی، میزان  انسداد عروق قلبی و محل آن مشخص می‌شود و تصمیم‌گیری درباره روش‌های درمانی مانند عمل باي پس گرافت عروق قلبي (CABG) یا آنژیوپلاستی قلبی (PCI) امکان‌پذیر می‌شود.

2. بیماری‌های دريچه اي قلبی: آنژیوگرافی می‌تواند برای ارزیابی دريچه های قلبی و بررسی بیماری‌های دريچه اي  مانند نارسائي دريچه  (regurgitation) و تنگي دريچه (stenosis) استفاده شود. این روش تصویربرداری به پزشک کمک می‌کند تا تصمیم‌گیری مناسب در مورد نیاز به جراحی تعمیر یا جایگزینی دريچه  قلبی را انجام دهد.

3. بررسی بیماری‌های عروق محیطی: آنژیوگرافی می‌تواند برای بررسی عروق محیطی مانند عروق پاها (عروق پا، عروق ران و غیره) استفاده شود. این روش می‌تواند در تشخیص بیماری‌هایی مانند آترواسکلروزیس، تنگی عروق و ایجاد كانالي در عروق مسدود شده موثر باشد.

همچنین، در برخی موارد دیگر نیز ممکن است آنژیوگرافی برای تشخیص و بررسی بیماری‌های دیگری مانند تشکیل خون‌های لخته، تشنج عروقی مغزی و بررسی عروق کلیه استفاده شود. این تصمیم بر اساس نیازهای بالینی  انجام میگیرد و به تشخیص و درمان بیماری‌های مربوطه کمک می‌کند. برای تعیین ضرورت آنژیوگرافی و هرگونه تصمیم درمانی، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید و توصیه‌های او را دریافت کنید.

مراقبت بعد از آنژیوگرافی

مراقبت بعد از آنژیوگرافی معمولاً شامل موارد زیر است:

1. تحت نظر قرار گرفتن: بعد از آنژیوگرافی، معمولاً شما به یک واحد مراقبت ویژه یا واحد قلبی منتقل می‌شوید تا تحت نظر پزشکان و پرستاران قرار بگیرید. آنها سطح فشار خون، ضربان قلب، سطح اکسیژن خون و علائم دیگر را نظارت می‌کنند.

2. استراحت: استراحت کافی بعد از آنژیوگرافی بسیار مهم است. پزشک ممکن است توصیه کند تا تا چند ساعت پس از آنژیوگرافی بخوابید و فعالیت‌های سنگین را اجتناب کنید.

3. نگهداری از محل ورود ماده حاجب : پس از آنژیوگرافی، محل ورود ماده رادیواپاك (معمولاً در مچ یا آرنج) باید تحت نظر باشد. شما باید از خراشیدن، ضربه خوردن یا برخورد با آن جلوگیری کنید. پوشاندن با باند فشاری یا باند کمکی می‌تواند به کاهش خطر خونریزی کمک کند.

4. مصرف مایعات: پزشک ممکن است توصیه کند تا بعد از آنژیوگرافی بیشتر مایعات مصرف کنید تا به خوبی از بدن خود مراقبت کنید و از خطر عوارض ناشی از ماده رادیوپاک تجویز شده جلوگیری کنید.

5. داروها: پزشک ممکن است داروهایی را تجویز کند تا به کاهش خطر تشکیل لخته خون و عوارض دیگر پس از آنژیوگرافی کمک کند. مهم است که دقیقاً دستورات پزشک را در مورد مصرف داروها دنبال کنید.

6. پیگیری و مراقبت مکرر: پس از آنژیوگرافی، ممکن است نیاز به مراجعات پیگیری برای ارزیابی وضعیت عروقی خود و تعیین درمان بعدی داشته باشید. پزشک شما را راهنمایی خواهد کرد که چگونه مراقبت خود را ادامه دهید و آزمون‌ها و مراجعات بعدی را برنامه‌ریزی کنید.

همچنین، باید به پزشک خود مراجعه کنید و هرگونه سوال یا نگرانی خود را مطرح کنید.

/توسط
,

کنتراست اکوکاردیوگرافی – تزریق کنتراست

کنتراست اکوکاردیوگرافی

کنتراست اکوکاردیوگرافی یک روش تصویربرداری است که در آن از محلول‌های کنتراست برای بهبود کیفیت تصاویر اکوکاردیوگرافی استفاده می‌شود. این محلول‌ها، که غالباً حاوی میکروحباب‌های گاز هستند، به صورت وریدی به بیمار تزریق می‌شوند و به عنوان عوامل کنتراست عمل می‌کنند که در تصاویر اولتراسوند قابل مشاهده هستند.

کاربردهای کنتراست اکوکاردیوگرافی:

1. بهبود وضوح تصویر: میکروحباب‌ها با افزایش بازتاب صوتی، وضوح تصاویر اکوکاردیوگرافی را بهبود می‌بخشند، به ویژه در بیمارانی که تصاویر اولتراسوند نامطلوبی دارند.

2. ارزیابی عملکرد بطنی: کنتراست می‌تواند به تشخیص مرزهای دقیق‌تر دیواره‌های قلب و حجم بطن‌ها کمک کند و در نتیجه ارزیابی عملکرد بطن‌ها، از جمله تخمین حجم بطنی و فراکشن خروجی، دقیق‌تر می‌شود.

3. شناسایی نقص‌های ساختاری: کمک به شناسایی اختلالاتی مانند شنت‌های داخل قلبی که ممکن است منجر به جریان خون غیر عادی شود.

4. تشخیص ترومبوز داخل بطنی: کمک به تشخیص لخته‌های خونی در داخل حفره‌های قلب.

5. ارزیابی توده‌های داخل قلبی: تعیین اینکه آیا توده‌ای وجود دارد و اگر وجود دارد، کمک به تفکیک بین توده‌های بی‌خطر و پاتولوژیک.

ملاحظات کنتراست اکوکاردیوگرافی:

– حساسیت: برخی افراد ممکن است به عوامل کنتراست حساسیت داشته باشند، اگرچه این حالت نادر است.

– دستورالعمل‌های خاص: برای استفاده از کنتراست اکوکاردیوگرافی، دستورالعمل‌های خاصی وجود دارد و باید توسط پزشک معالج ارزیابی شود.

– هزینه و دسترسی: استفاده از کنتراست ممکن است هزینه‌های بیشتری داشته باشد و در تمام مراکز در دسترس نباشد.

در کل، کنتراست اکوکاردیوگرافی به عنوان یک ابزار مفید در تشخیص بیماری‌های قلبی در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند به پزشک در تشخیص دقیق‌تر و برنامه‌ریزی بهتر برای درمان کمک کند. این روش باید توسط پزشکی که در استفاده از اکوکاردیوگرافی کنتراست آموزش دیده است انجام شود و باید اقدامات احتیاطی لازم برای مدیریت عوارض احتمالی اتخاذ شود.

کنتراست اکوکاردیوگرافی

کنتراست اکوکاردیوگرافی

چه مواردی ممکنه نیاز به استفاده از کنتراست اکوکاردیوگرافی باشه؟

استفاده از کنتراست در اکوکاردیوگرافی معمولاً زمانی توصیه می‌شود که تصاویر اکو بدون کنتراست ناتوان در ارائه اطلاعات کافی باشند. در اینجا به چند مورد اشاره می‌کنیم که ممکن است نیاز به استفاده از کنتراست در اکوکاردیوگرافی وجود داشته باشد:

1. تصاویر نامطلوب: در بیمارانی که به دلیل چاقی، بیماری‌های ریوی یا ساختار قفسه سینه، تصاویر اکوی بدون کنتراست نامطلوب است.

2. بهبود تعریف حدود بطنی: وقتی تعریف دقیق حدود بطنی برای ارزیابی دقیق‌تر اندازه و عملکرد بطنی مورد نیاز است.

3. شناسایی شنت‌ها: برای تایید وجود یا عدم وجود شنت‌های داخل قلبی (مانند شنت آتریوسپتال یا ونتریکولوسپتال).

4. ارزیابی دیواره‌های قلب برای تشخیص ترومبوز: در مواردی که مشکوک به وجود لخته خون در داخل حفره‌های قلب هستیم.

5. تفکیک توده‌های داخل قلبی: وقتی نیاز به تفکیک بین توده‌های نرمال (مثل هیپرتروفی) و توده‌های غیرطبیعی (مانند تومورها یا وجود لخته‌های خون) است.

6. بهبود ارزیابی دیواره‌های بطنی پس از حمله قلبی: برای ارزیابی حرکت دیواره و تشخیص مناطقی که جریان خون کمتری دارند.

7. پیگیری بیماران با پروتزهای قلبی: در برخی موارد، کنتراست می‌تواند به ارزیابی عملکرد پروتزهای قلبی کمک کند.

8. مواردی که نیاز به ارزیابی دقیق‌تر جریان‌های خون است: مانند ارزیابی جریان خون در موارد مشکوک به کاردیومیوپاتی هیپرتروفیک.

به طور خلاصه، استفاده از کنتراست در اکوکاردیوگرافی ممکن است زمانی پیشنهاد شود که تصاویر بدون کنتراست کیفیت کافی برای ارزیابی دقیق قلب را ندارند یا زمانی که نیاز به اطلاعات تکمیلی برای تشخیص دقیق‌تر است. این تصمیم باید توسط پزشک معالج باتوجه به سابقه بیمار، علائم بالینی و اهداف تشخیصی اتخاذ شود.

مزیت کنتراست اکوکاردیوگرافی نسبت به سایر روش ها

کنتراست اکوکاردیوگرافی مزایای خاصی نسبت به سایر روش‌های تصویربرداری قلبی دارد. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

1. بهبود کیفیت تصویر: میکروحباب‌های کنتراست بازتاب‌دهنده اولتراسوند هستند و می‌توانند کیفیت تصویر را در بیمارانی که تصاویر اولتراسوند واضحی ندارند بهبود ببخشند.

2. عدم نیاز به تابش یونیزه: برخلاف سی‌تی اسکن و اسکن PET، اکوکاردیوگرافی با کنتراست از تابش یونیزه استفاده نمی‌کند و بنابراین برای بیمارانی که نمی‌توانند در معرض تابش قرار گیرند، مناسب است.

3. اجرای سریع و ساده: اکوکاردیوگرافی با کنتراست نسبتاً سریع و ساده است و معمولاً در محیط سرپایی انجام می‌شود.

4. هزینه پایین‌تر: به طور کلی، اکوکاردیوگرافی کم هزینه‌تر از سایر روش‌های پیچیده تصویربرداری مانند MRI است.

5. قابلیت دسترسی: اکوکاردیوگرافی به دلیل دسترسی آسان در بیشتر مراکز پزشکی، یکی از رایج‌ترین روش‌های تصویربرداری قلبی است.

6. عوارض جانبی کمتر: عوامل کنتراست مورد استفاده در اکوکاردیوگرافی به طور کلی دارای پروفایل ایمنی بالایی هستند و عوارض جانبی کمی دارند، به‌ویژه در مقایسه با مواد کنتراست یددار که در سی‌تی اسکن استفاده می‌شوند.

7. امکان مشاهده عملکرد قلب در زمان واقعی: اکوکاردیوگرافی امکان مشاهده عملکرد قلب و حرکت ساختارهای قلبی را در زمان واقعی فراهم می‌آورد.

8. مناسب برای مراقبت‌های تکراری: به دلیل عدم استفاده از تابش و هزینه نسبتاً پایین، اکوکاردیوگرافی با کنتراست برای مراقبت‌های تکراری و پیگیری بیماران مناسب است.

9. کاربردی در شرایط خاص: در مواردی که بیماران نمی‌توانند MRI انجام دهند (مانند وجود دستگاه‌های الکترونیکی پیوندی مانند پیس‌میکرها، اکوکاردیوگرافی با استفاده از کنتراست می‌تواند مزایای قابل توجهی نسبت به سایر روش‌های تصویربرداری قلبی ارائه دهد. در زیر برخی از این مزایا را بررسی می‌کنیم:

افزایش دقت تصویربرداری

– بهبود کیفیت تصویر: کنتراست می‌تواند وضوح تصاویر اکوکاردیوگرافی را افزایش دهد، به خصوص در بیماران با تصاویر اولیه ضعیف.
– تشخیص بهتر ضایعات: کمک به شناسایی و تفکیک بهتر توده‌ها، لخته‌های خون، و شنت‌های قلبی.

ایمنی

– عدم استفاده از تابش یونیزه: برخلاف CT اسکن یا اسکن‌های هسته‌ای، کنتراست اکوکاردیوگرافی از تابش یونیزه استفاده نمی‌کند.
– عوارض جانبی کمتر: عوارض جانبی ناشی از کنتراست‌های مورد استفاده در اکوکاردیوگرافی نسبت به سایر عوامل کنتراستی محدودتر است.

دسترسی و راحتی استفاده

– انجام سریع و آسان: اکوکاردیوگرافی با کنتراست معمولاً می‌تواند به سرعت و بدون نیاز به بستری کردن بیمار انجام شود.
– هزینه کمتر: این روش معمولاً ارزان‌تر از سایر روش‌های تصویربرداری پیشرفته است.
– قابلیت دسترسی: اکوکاردیوگرافی در اکثر بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها در دسترس است.

کاربرد بالینی

– ارزیابی پویای عملکرد قلبی: امکان بررسی عملکرد قلبی در زمان واقعی را فراهم می‌کند.
– تکرارپذیری: بدون ضرر برای بیمار، می‌توان چندین بار انجام داد.
– مفید برای بیماران با محدودیت‌های MRI یا CT: مانند بیمارانی که دارای ترس از محیط‌های بسته هستند یا نمی‌توانند به دلیل وجود دستگاه‌های الکترونیکی پیوندی در بدنشان در MRI قرار گیرند.

با این حال، انتخاب روش تصویربرداری به شرایط خاص بیمار و اطلاعات مورد نیاز توسط پزشک بستگی دارد.

/توسط

انواع تصویربرداری پزشکی – معرفی 11 نوع

انواع تصویربرداری پزشکی

تصویربرداری پزشکی شامل فرآیندها و تکنیک‌های مختلفی است که پزشکان برای تشخیص، نظارت و درمان بیماری‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنند. این تکنیک‌ها می‌توانند تصاویر داخلی بدن را به صورت دقیق و بدون نیاز به انجام جراحی نشان دهند. در اینجا به برخی از انواع اصلی تصویربرداری پزشکی اشاره می‌کنیم:

1. رادیوگرافی (X-ray)

– **رادیوگرافی ساده:** استفاده از اشعه X برای تصویربرداری پزشکی از استخوان‌ها و بافت‌های اطراف.
– **ماموگرافی:** تصویربرداری از بافت پستان برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان.

2. اولتراسونوگرافی (سونوگرافی)

– استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تصویربرداری از ساختار داخلی بدن، مانند جنین در رحم.

3. توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT scan)

– استفاده از اشعه X و کامپیوتر برای ایجاد تصاویر مقطعی دقیق از بدن.

4. تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)

– استفاده از میدان‌های مغناطیسی و رادیویی برای تصویربرداری دقیق از ساختارها و بافت‌های نرم بدن.

5. پوزیترون امیشن توموگرافی (PET scan)

– استفاده از مواد رادیواکتیو برای تصویربرداری پزشکی از فعالیت متابولیک در بافت‌های بدن.

6. اسکن استخوان

– تزریق مواد رادیواکتیو برای تشخیص بیماری‌های استخوانی یا تومورها.

7. انژیوگرافی

– استفاده از مواد حاجب برای تصویربرداری از رگ‌های خونی.

8. فلوروسکوپی

– استفاده از اشعه X برای تصویر برداری پزشکی زنده و مداوم از حرکت یک جزء بدن یا مواد حاجب داخل آن.

9. اکوکاردیوگرافی

– تصویربرداری از قلب با استفاده از اولتراسوند.

10. تصویربرداری ترموگرافیک

– ثبت تصاویر حرارتی بدن برای تشخیص التهاب یا تغییرات جریان خون.

11. تصویربرداری نوکلئار (اسکنتیگرافی)

– به استفاده از مواد راديواكتيو براي تصويربرداري پزشکی از بدن انسان جهت تشخیص و درمان بیماری‌ها به روش هاي مختلفي اشاره دارد.در اين روش‌ها می‌توان از تکنولوژی‌های مختلفی استفاده کرد تا تصاویر دقیقی از ساختارها و عملکردهای داخلی بدن ایجاد شود.

تصویر برداری پزشکی

تصویر برداری پزشکی

رادیوگرافی (X-ray)

رادیوگرافی یا اشعه ایکس (X-ray) یک فناوری تصویربرداری پزشکی است که برای تولید تصاویر داخلی بدن استفاده می‌شود. در این فرایند، اشعه ایکس از طریق بدن عبور می‌کنند و تصاویر به واسطه تفاوت جذب این اشعه توسط ساختارهای مختلف در داخل بدن ایجاد می‌شوند.

دستگاه رادیوگرافی شامل یک ابزار جانبی نوری است که اشعه ایکس از طریق آن عبور می‌کند و در نهایت بر روی یک فیلم حساس منعكس می‌شود.سپس فیلم در معرض یک فرایند شیمیایی قرار گرفته می‌شود تا تصویر نهایی ایجاد شود. این تصویر توسط پزشک بررسی می‌شود و می‌تواند اطلاعاتی درباره ساختارها و امراض موجود در بدن فراهم کند.

اشعه ایکس به عنوان یک ابزار تشخیصی در پزشکی استفاده می‌شود برای تشخیص شکستگی‌ها، عفونت‌ها، تومورها و امراض دیگر در اندام‌ها و ساختارهای داخلی بدن. همچنین، رادیوگرافی در زمینه‌های دیگری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد مانند دندانپزشکی، فیزیک درمانی و بازرسی‌های صنعتی.

با این حال، استفاده طولانی مدت و مكرر اشعه ایکس ممکن است خطراتی برای سلامتی ایجاد کند، بنابراین اجرای این فرآیند باید با دقت و با استفاده از دوزهاي مناسب انجام شود. پزشکان و پرسنل پزشکی متخصص در این زمینه آموزش دیده اند و سعی دارند بیماران كمتر در معرض اشعه ایکس قرار گيرند.

اولتراسونوگرافی (سونوگرافی)

اولتراسونوگرافي یا سونوگرافی یک فناوری تصویربرداری پزشکی است که برای تولید تصاویر داخلی بدن با استفاده از امواج فراصوتی استفاده می‌شود. در این فرایند، امواج فراصوتی از طریق بدن فرستاده می‌شوند و تصاویر بر اساس بازتاب این امواج از بافت‌ها و اعضا تولید می‌شوند.

دستگاه سونوگرافی شامل یک ترانسديوسر است که امواج فراصوتی را تولید می‌کند و از طریق یک پروب (سنسور) به بدن ميرساند. امواج فراصوتی در داخل بدن بافت‌ها و ساختارهای مختلف بازتاب می‌شوند و سنسور این بازتاب را دریافت کرده و به یک دستگاه کامپیوتر منتقل می‌کند. سپس کامپیوتر این اطلاعات را تحلیل کرده و تصاویر داخلی بدن را به شکل یک تصویر روی صفحه نمایش نشان می‌دهد.

سونوگرافی برای تشخیص و ارزیابی مجموعه‌ای از شرایط پزشکی استفاده می‌شود. در زمینه قلب، کبد، کلیه‌ها، رحم و تخمدان‌ها، پستان‌ها، پوست، عروق خونی ،چشم و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین، سونوگرافی می‌تواند به عنوان راهنمایی برای بعضي روش هاي درمانی مانند توراكوسنتز درماني استفاده شود.

سونوگرافی یک فناوری بی‌خطر و غیرتهاجمی است و معمولاً بدون عوارض جانبی استفاده می‌شود. این فناوری برای تصویربرداری در دوران بارداری و در صورت نیاز به تصویربرداری در نوزادان نیز مناسب است. اما باید توجه داشت که محدودیت‌ها و ملاحظات خاصی برای هر مورد خاص وجود دارد و تعیین میزان استفاده از سونوگرافی توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

توموگرافی کامپیوتری (CT یا CAT scan)

توموگرافی کامپیوتری (CT) یا همچنین به عنوان پوشش‌دهی توموگرافی کامپیوتری یا اسکن CT شناخته می‌شود، یک فناوری تصویربرداری پزشکی است که برای ایجاد تصاویر مقطعی دقیق از داخل بدن استفاده می‌شود. در این فرایند، اشعه ایکس از طریق بدن عبور می‌کنند و اطلاعات كامل درباره ترکیب ساختاری داخلی بدن توسط دستگاه CT جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل می‌شوند.

دستگاه CT شامل یک میز برای قرار دادن بیمار، حلقه‌ای حاوی منبع اشعه ایکس و دتکتورها است. در هنگام اسکن، حلقه به آرامی دور بدن بیمار می‌چرخد و دتکتورها اندازه گیری اشعه ایکس بازتابیده شده را دریافت می‌کنند. سپس این اطلاعات به یک کامپیوتر ارسال شده و تصاویر مقطعی دقیق از ساختارهای داخلی بدن تولید می‌شوند.

توموگرافی کامپیوتری به عنوان یک ابزار تشخیصی در پزشکی بسیار مفید است. این تصاویر مقطعی به پزشکان کمک می‌کنند تا ساختارها، اندازه‌گیری‌ها، تومورها، شکستگی‌ها، عفونت‌ها و امراض دیگر را در داخل بدن بررسی و تشخیص دهند. همچنین، CT در برنامه‌های راهنمایی برای روش‌های درمانی نیز استفاده می‌شود، مانند راهنمایی در جراحی‌های پیچیده و درمان سرطان.

اشعه ایکس مورد استفاده در CT با خطراتی برای سلامتی همراه است، اما معمولاً فواید تشخیصی برتر آن موجب استفاده گسترده از این تکنیک شده است. تعیین دوز مناسب اشعه ایکس و محافظت بیمار دربرابر آن از جمله مسائلی است که پزشکان و پرسنل پزشکی در طول اجرای فرآیند CT به آن توجه می‌کنند.

تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)

تصویر برداری پزشکی با رزونانس مغناطیسی (MRI) یک فناوری تصویربرداری پزشکی است که برای ایجاد تصاویر دقیق از داخل بدن استفاده می‌شود. در این فرایند، امواج رادیویی و میدان مغناطیسی قوی به کار می‌رود تا اطلاعات درباره ساختارها و بافت‌های داخلی بدن را جمع‌آوری کند.

دستگاه MRI شامل یک تخت برای قرار دادن بیمار، یک محفظه چرخشی حاوی ميدانهای مغناطیسی قوی و دتکتورها است. در هنگام اسکن، بیمار درون میدان مغناطیسی قرار می‌گیرد و المان‌های مغناطیسی امواج رادیویی را به بدن فرستاده و بازتاب آنها را دریافت می‌کنند. سپس این اطلاعات به یک کامپیوتر ارسال شده و تصاویر دقیق از ساختارهای داخلی بدن تولید می‌شوند.

تصویربرداری MRI به عنوان یک ابزار تشخیصی قدرتمند در پزشکی شناخته می‌شود. این تصاویر به پزشکان کمک می‌کنند تا ساختارها، بافت‌ها، اعضا و تغییرات بیماری‌ها را در داخل بدن به دقت بالا بررسی کنند. MRI به خصوص برای تصویربرداری مغز، اسکلت، مفاصل، عضلات، قلب و عروق خونی، کبد، کلیه‌ها و سایر اعضا و ساختارها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تصویربرداری MRI بی‌خطر است و از اشعه ایکس استفاده نمی‌کند. با این حال، برخی از محدودیت‌ها و ضوابط مربوط به استفاده از این تکنیک وجود دارد. برای مثال، افرادی که دارای تجهیزات پزشکی فلزی داخل بدن هستند (مانند پیچ و پلاک فلزی در اسکلت) ممکن است نتوانند از MRI استفاده کنند. همچنین، برخی از افراد ممکن است به دلیل ترس یا ناتوانی در تحمل بستری شدن در داخل دستگاه MRI، دچار مشکل شوند. در هر صورت، تعیین میزان استفاده از تصویربرداری MRI توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

پوزیترون امیشن توموگرافی (PET scan)

پوزیترون امیشن توموگرافی (PET scan) یک فناوری تصویربرداری پزشکی است که برای ارزیابی عملکرد و فعالیت سلول‌های بدن استفاده می‌شود. در این فرایند، ماده‌ای رادیواکتیو به بیمار تزریق می‌شود که باعث تولید پوزیترون (ذرات باردار مثبت) در بدن می‌شود. این پوزیترون‌ها با الکترون‌های بدن برخورد کرده و در این فرایند، انرژی به شکل فوتون‌های گاما (γ) آزاد می‌شود. سپس دتکتورهای خاصی این فوتون‌های گاما را ثبت می‌کنند و تصاویر سه‌بعدی از توزیع ماده رادیواکتیو در بدن تولید می‌شوند.

تصاویر PET scan اطلاعاتی درباره عملکرد سلول‌ها و بافت‌های بدن فراهم می‌کنند. از جمله کاربردهای مهم PET scan می‌توان به تشخیص و پیگیری سرطان، ارزیابی کارکرد قلب، تشخیص بیماری‌های مغزی مانند آلزایمر و افسردگی، و بررسی فعالیت مغزی اشاره کرد. علاوه بر این، PET scan به عنوان ابزاری مهم در پژوهش‌های علمی و تحقیقات بالینی نیز استفاده می‌شود.

برای انجام PET scan، بیمار باید ماده رادیواکتیو را تزریق کند. این ماده رادیواکتیو معمولاً به صورت گلوکز رادیواکتیو (FDG) تهیه می‌شود که مشابه گلوکز طبیعی است. سلول‌هایی که فعالیت بیشتری دارند (مانند سلول‌های سرطانی)، ماده FDG را بیشتر جذب می‌کنند و در نتیجه در تصویر‌برداری PET scan نمایان می‌شوند.

مانند سایر تکنیک‌های تصویربرداری پزشکی، PET scan نیز دارای محدودیت‌ها و موارد مشخصی است. برای مثال، نیاز به استفاده از ماده رادیواکتیو و تأثیرات جانبی مرتبط با آن ممکن است محدودیت‌هایی را برای برخی افراد ایجاد کند. همچنین، PET scan یک تصویربرداری توموگرافی است که نیازمند دستگاه‌های خاصی است و برخی از مراکز پزشکی ممکن است این تکنیک را در دسترس نداشته باشند. تعیین نیاز به انجام PET scan و تفسرات تصاویر حاصل از آن توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

اسکن استخوان

اسکن استخوان یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که برای تشخیص و ارزیابی بیماری‌ها و آسیب‌های مربوط به استخوان‌ها استفاده می‌شود. در این روش، یک ترکیب رادیواکتیو به نام رادیوایزوتوپ تزریق می‌شود که به استخوان‌ها جذب می‌شود. سپس با استفاده از دتکتورها، اشعه‌های گاما تولید شده توسط رادیوایزوتوپ را دریافت کرده و تصاویر استخوان‌ها را تهیه می‌کند.

تصاویر اسکن استخوان به پزشکان اطلاعاتی درباره ساختار استخوان‌ها، ترک‌ها، عیوب تکاملی، عفونت‌ها، تغییرات التهابی، تشکیل توده‌های خوش‌خیم و بدخيم (مانند تومورها) و سایر بیماری‌های مرتبط با استخوان‌ها ارائه می‌دهد.

اسکن استخوان معمولاً به عنوان یک روش تکمیلی استفاده می‌شود و برای تشخیص دقیق‌تر و مشخص‌تر بیماری‌های استخوانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تکنیک معمولاً در ارزیابی شکستگی‌ها، عفونت‌های استخوان، بیماری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید و سایر بیماری‌های مرتبط با استخوان‌ها مفید است.

مانند سایر فنون تصویربرداری پزشکی، اسکن استخوان نیز ممکن است محدودیت‌ها و موارد خاصی داشته باشد. مثلاً برخی از افراد ممکن است به مواد رادیواکتیو حساسیت نشان دهند. همچنین، این تکنیک نیازمند دستگاه‌های خاصی است و در برخی از مراکز پزشکی ممکن است در دسترس نباشد. تعیین نیاز به اسکن استخوان و تفسیر تصاویر حاصل از آن توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

انژیوگرافی

انژیوگرافی یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی و تصویربرداری سیستم عروقی بدن استفاده می‌شود. در این فرایند، یک ماده رادیواکتیو یا ماده کنتراست (مثل ماده رادیواکتیو آیودیت) به بیمار تزریق می‌شود. سپس با استفاده از روش‌های تصویربرداری مختلف مانند رادیوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT scan) یا رزونانس مغناطیسی (MRI)، تصاویری از عروق بدن بدست می‌آید.

انژیوگرافی معمولاً برای بررسی عروق قلب، عروق مغزی، عروق کلیوی، عروق شکمی، عروق پاها و سایر مناطق بدن استفاده می‌شود. این تصاویر به پزشکان اطلاعاتی درباره ساختار، ضخامت، ترکیب و جریان خون در عروق بدن ارائه می‌دهند. با استفاده از انژیوگرافی، بیماری‌هایی مانند تنگی عروق، گسترش نابجاي عروق، خونریزی، تشکیل آنوريسم ها و سایر اختلالات عروقی قابل تشخیص و ارزیابی هستند.

برای انجام انژیوگرافی،از يك ماده رادیواکتیو یا کنتراست به صورت تزریقی ياخوراکی  استفاده مي شود و یا بطور مستقیم به عروق تزریق می‌شود. سپس تصاویری از عروق بدست می‌آید که پزشکان قادر به تشخیص و ارزیابی عروق هستند.

همانند سایر تکنیک‌های تصویربرداری پزشکی، انژیوگرافی نیز گاها محدودیت‌هاي خاصي دارد. مثلاً ممکن است برخی از افراد به ماده رادیواکتیو یا کنتراست حساسیت نشان دهند. همچنین، استفاده از انژیوگرافی در برخی از موارد ممکن است محدود شده و نیازمند تجویز و کنترل پزشکی باشد. تعیین نیاز به انجام انژیوگرافی و تفسیر تصاویر حاصل از آن توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

فلوروسکوپی

فلوروسکوپی یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی و تصویربرداری سیستم عروقی، تنفسی، گوارشی و ارگان‌های داخلی دیگر بدن استفاده می‌شود. در این فرایند، یک ماده رادیواکتیو یا کنتراست (مانند ماده رادیواکتیو کاتیونی) به بیمار تزریق می‌شود. سپس با استفاده از یک دستگاه به نام فلوروسکوپ، تصاویری از داخل بدن بدست می‌آید.

در فلوروسکوپی، ماده رادیواکتیو که به بیمار تزریق می‌شود، به عنوان یک ماده کنتراست عمل می‌کند. این ماده باعث افزایش قابل مشاهده بودن ساختارهای داخلی بدن در تصاویر می‌شود. فلوروسکوپی معمولاً در طول فرآیندهای تشخیصی و جراحی استفاده می‌شود، از جمله بررسی عروق کرونر قلب، تصویربرداری سیستم تنفسی، آنژیوگرافی، تصویربرداری گوارشی و مداخلات رادیولوژیک.

در فلوروسکوپی، تصاویر به صورت زنده دریافت و نمایش داده می‌شوند، که به پزشک امکان می‌دهد فرایندها و جراحی‌ها را در زمان واقعی بررسی کند. همچنین، می‌توان تصاویری را ضبط کرده و برای بررسی‌های بعدی استفاده کرد.

باید توجه داشت که فلوروسکوپی ممکن است محدودیت‌ها و موارد خاصی داشته باشد. مثلاً ممکن است برخی از افراد به ماده رادیواکتیو یا کنتراست حساسیت نشان دهند. همچنین، استفاده از فلوروسکوپی نیازمند دستگاه‌های خاصی است و در برخی از مراکز پزشکی ممکن است در دسترس نباشد.

تعیین نیاز به انجام فلوروسکوپی و تفسیر تصاویر حاصل از آن توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

اکوکاردیوگرافی

اکوکاردیوگرافی (Echocardiography) یک تکنیک تصویربرداری پزشکی است که برای بررسی و تصویربرداری قلب و ساختارهای مرتبط با آن استفاده می‌شود. در این فرایند، امواج صوتی با فرکانس بالا (اکو) از طریق یک دستگاه به نام اکوکاردیوگرافی، از بیرون بدن به قلب فرستاده می‌شود. سپس با تشخیص و ضبط امواج صوتی بازتابی (اکو) از قلب و ساختارهای مختلف آن، تصاویری از قلب بدست می‌آید.

اکوکاردیوگرافی اطلاعات مفصلی درباره ساختارهای قلبی مانند ساختار و عملکرد بطن ها، ساختار و عملکرد دريچه های قلبی، وضعیت عروق قلبی و دیگر عناصر قلبی ارائه می‌دهد. این تکنیک به پزشکان امکان می‌دهد تشخیص و ارزیابی بیماری‌های قلبی مانند بیماری‌های دريچه اي قلب، ضعف عضله قلب، نقص‌های ساختاری قلبی، خونریزی داخل قلب، كانون هاي نابجاي آریتمی قلبی  و سایر اختلالات قلبی را داشته باشند.

اکوکاردیوگرافی به دو شکل انجام می‌شود: اکوکاردیوگرافی ترانس توراسيك (Transthoracic Echocardiography) و اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژيال (Transesophageal Echocardiography). در اکوکاردیوگرافی ترانس توراسيك  امواج صوتی از روی سطح پوست قفسه سینه به قلب فرستاده می‌شود، در حالی که در اکوکاردیوگرافی ترانس ازوفاژيال، امواج از طریق اندوسكوپ وارد مری  و در نهایت به قلب می‌شود.اکوکاردیوگرافی یک روش غیرتهاجمی و بدون استفاده از پرتو است. این تکنیک ايمن ، غیردردآور و بدون عوارض خاصی است. برای تشخیص و درمان بیماران قلبی، اکوکاردیوگرافی به عنوان یکی از ابزارهای اساسی و مهم در عملکرد پزشکان قلب و عروق استفاده می‌شود.

تصویربرداری ترموگرافیک

تصویربرداری ترموگرافیک یا حرارتی (Thermography) یک فناوری تصویربرداری غیرتماسی است که بر اساس انتشار حرارت بدن انسان و سایر اشیاء استفاده می‌کند. در این تکنیک، از دستگاهی به نام ترموگراف استفاده می‌شود که توانایی تشخیص و اندازه‌گیری تغییرات دما را دارد. ترموگرافی به وسیله‌ی انتشار حرارتی اجسام، تصاویر حرارتی از آنها را به دست می‌آورد.

در تصویربرداری ترموگرافیک، دستگاه ترموگرافی تابش حرارتی را که توسط اشیاء و بدن انسان تابیده می‌شود، تشخیص می‌دهد و تصاویر حاصله را نمایش می‌دهد. این تصاویر، نشان می‌دهند که اشیاء و بدن در کدام بخش‌ها گرمتر یا سردتر هستند. با تحلیل این تصاویر، تغییرات دما و الگوهای حرارتی مختلف می‌توانند برای تشخیص مشکلات و علایم بالقوه در بدن مورد استفاده قرار بگیرند.

تصویربرداری ترموگرافیک در برخی از حوزه‌ها و کاربردها مفید است. به عنوان مثال، در پزشکی، ترموگرافیک می‌تواند در تشخیص صرع، التهابات، بیماری‌های عروقی، نقص‌های عملکرد تیروئید و عفونت‌های پستان کمک کند. در صنعت، ترموگرافیک ممکن است برای تشخیص نقاط داغ و سرد در صنایع برق، ماشین‌آلات، سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی، و تخریب مواد استفاده شود. همچنین، در حوزه ساختمان و انرژی نیز ترموگرافیک می‌تواند در تشخیص نقاط نقص و عیوب ساختمانی، اندازه‌گیری کارایی سیستم‌های حرارتی، و ارزیابی انتقال حرارت در استفاده از انرژی مورد استفاده قرار گیرد.

با این حال، باید توجه داشت که ترموگرافیک نمی‌تواند تشخیص نهایی برای بیماری‌ها و مشکلات بدن ارائه دهد و به تنهایی نمی‌تواند جایگزین تشخیص پزشکی دقیق و معمولی باشد. تفسیر درست تصاویر حاصل از ترموگرافیک نیاز به تخصص و تجربه پزشکی دارد و معمولاً با سایر روش‌های تشخیصی همراه می‌شود.

همچنین، در تصویربرداری ترموگرافیک باید مواردی مانند شرایط محیطی، فاصله تا اشیاء، تغییرات جزئی دما و دیگر عوامل را در نظر گرفت. همچنین، ترموگرافیک قابلیت تشخیص برخی از مشکلات و بیماری‌ها را ندارد و تشخیص نهایی همچنان به عهده پزشک متخصص است.

در نتیجه، تصویربرداری ترموگرافیک یک فناوری مفید است که در برخی از حوزه‌ها و کاربردها مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در تشخیص بیماری‌ها و مشکلات بدن نباید به تنهایی به آن بسنده کرد و بهتر است با پزشک متخصص مشورت شود.

تصویربرداری نوکلئار (اسکنتیگرافی)

تصویربرداری نوکلئار یا اسکنتیگرافی (Nuclear Imaging) یک فرایند تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از مواد ردیاب رادیواکتیو و دستگاه‌های تصویربرداری مناسب، تصاویر سازمان‌های داخلی بدن را ایجاد می‌کند. در این روش، ماده ردیاب رادیواکتیو به بیمار تزريق می‌شود و سپس با استفاده از دستگاه اسکنر نوکلئار، تصاویر به دست می‌آیند که نشان دهنده فعالیت و عملکرد اجزای مختلف بدن مانند قلب، مغز، کبد، کلیه و استخوان‌ها است.

در تصویربرداری نوکلئار، ماده ردیاب رادیواکتیو به بدن تزریق می‌شود. این ماده ردیاب بر اساس نوع آزمایش و عضو مورد نظر، به طور انتخابی در بدن جذب می‌شود. ماده ردیاب رادیواکتیو معمولاً به دلیل انتشار پرتوهای گاما که توسط آن تجزیه می‌شود، قابل تشخیص است. بعد از تزریق ماده ردیاب، دستگاه اسکنر نوکلئار مکانیزم ویژه‌ای دارد که پرتوهای گاما را می‌تواند تشخیص دهد و به تصویر تبدیل کند. این تصاویر سپس توسط پزشک متخصص تفسیر می‌شوند.

تصویربرداری نوکلئار به عنوان یک روش تشخیصی پزشکی، در تشخیص و بررسی بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات بدن مؤثر است. برخی از کاربردهای رایج تصویربرداری نوکلئار شامل موارد زیر می‌شود:

1. اسکن قلب: برای ارزیابی عملکرد قلب، تشخیص انسداد عروق قلبی و تعیین وضعیت عضله قلبی.
2. اسکن مغز: به منظور تشخیص اختلالات مغزی مانند سکته مغزی، تشنج، تومورهای مغزی و بررسی عملکرد مغز.
3. اسکن استخوان: برای تشخیص شکستگی استخوان، عفونت استخوان، تشخیص و پیگیری سرطان استخوان و ارزیابی عملکرد استخوان‌ها.
4. اسکن کبد: برای تشخیص بیماری‌های کبدی مانند سیروز، آسیت، عفونت‌های کبدی و ارزیابی عملکرد کبد.
5. اسکن کلیه: برای تشخیص بیماری‌های کلیوی مانند آسیب، التهاب کلیوی و ارزیابی عملکرد کلیه استفاده می‌شود.

تصویربرداری نوکلئار به دلیل قابلیت تشخیصی بالا و قدرت تفسیر بالا توسط پزشکان، در تشخیص و پیگیری بیماری‌ها و ارزیابی عملکرد اعضا بسیار مفید است. با این حال، مصرف مواد رادیواکتیو و استفاده از پرتوهای گاما از لحاظ ایمنی برخی محدودیت‌ها و ریسک‌ها را نیز به همراه دارد. بنابراین، قبل از انجام تصویربرداری نوکلئار، مزایا و معایب آن باید با پزشک خود مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

 

/توسط