جراحی سرطان روده کوچک
سرطان روده کوچک نسبتاً نادر است ولی درمان آن ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتو درمانی یا ترکیبی از این روشها باشد. نوع درمان بستگی به موقعیت، اندازه و مرحله سرطان دارد.
جراحی: این روش معمولاً اولین گزینه درمان برای سرطان روده کوچک است، به خصوص اگر سرطان در مراحل اولیه باشد. در جراحی، پزشک قصد دارد تا تمام تومور را بردارد (اگر امکانپذیر باشد) و هر بخش از روده کوچکی که توسط سرطان تحت تاثیر قرار گرفته باشد. گاهی اوقات، اگر سرطان گرههای لنفاوی را درگير كرده باشد، آنها نیز برداشته میشوند.
شیمیدرمانی: این درمان، که شامل استفاده از داروهای قوی برای کشتن سلولهای سرطانی است، ممکن است پیش از جراحی (برای کاهش اندازه تومور)، بعد از جراحی (برای کشتن هر سلول سرطانی باقی مانده) یا به عنوان درمان اصلی استفاده شود اگر جراحی امکانپذیر نباشد.
پرتو درمانی: این درمان، که شامل استفاده از پرتوهای X برای کشتن سلولهای سرطانی است، ممکن است به تنهایی یا با شیمی درمانی استفاده شود. پرتودرمانی معمولاً در مواقعی استفاده میشود که سرطان به مرحله پیشرفته رسيده و یا دیگر ارگانها را درگير كرده است.
این مهم است که بدانیم درمان هر بیمار متفاوت است و بهترین برنامه درمانی برای یک فرد بستگی به عوامل متعددی دارد، از جمله سلامت کلی، مرحله سرطان و پاسخ به درمان. بهترین برنامه درمانی باید توسط یک تیم متخصص در سرطان، از جمله انکولوژيست، جراح، رادیولوژیست و دیگر متخصصین تعیین شود.
روش انجام جراحی روده کوچک
جراحی روده کوچک میتواند با استفاده از روشهای مختلفی انجام شود. دو روش رایج عبارتند از جراحی باز و جراحی لاپاروسکوپی:
جراحی باز روده کوچک: در این روش، جراح یک برش بزرگ در شکم بیمار ایجاد میکند تا به روده کوچک دسترسی داشته باشد. سپس تومور یا بخش مبتلا به بیماری را خارج ميكند.
جراحی لاپاروسکوپی روده کوچک: این روش کمتر تهاجمي است. جراح چندین برش کوچک در شکم ایجاد میکند و یک لاپاروسکوپ (یک دستگاه کوچک با دوربین در انتهای آن) را وارد میکند. از طریق این دستگاه، جراح میتواند روده کوچک را مشاهده کند و با استفاده از ابزار جراحی خاص، تومور یا بخش مبتلا به بیماری را خارج کند.
در هر دو روش، سپس جراح سعی میکند روده کوچک را دوباره اتصال دهد. در بعضی موارد، اگر بخش زیادی از روده کوچک جراحي شده باشد، ممکن است نیاز به ایجاد استوما (یک سوراخ کوچک در شکم که به یک کیسه متصل است برای جمعآوری مدفوع) وجود داشته باشد.
روش انتخاب شده برای جراحی بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله اندازه و موقعیت تومور، سلامت کلی بیمار، و تجربه و ترجیحات جراح.
روش انجام جراحی لاپاراسکوپی روده کوچک
جراحی لاپاراسکوپی، نوعی از جراحی کمتر تهاجمی است که با استفاده از لاپاروسکوپ (یک ابزار طولانی و باریک با دوربین در انتهای آن) انجام میشود. در جراحی لاپاراسکوپی روده کوچک، روند عمل به این صورت است:
1. بیهوشی: بیمار قبل از شروع عمل بیهوش میشود.
2. دسترسی به شکم: جراح چندین برش کوچک (معمولاً بین 1 تا 2 سانتیمتر) در شکم بیمار ايجاد میکند.
3. تزریق گاز کربن دیاکسید: جراح گاز کربن دیاکسید را در شکم بیمار تزریق میکند تا فضای کافی برای کار کردن و دیدن ارگانهای داخلی فراهم کند.
4. وارد کردن لاپاروسکوپ: لاپاروسکوپ از طریق یکی از برشها وارد شکم میشود. دوربین روی لاپاروسکوپ تصاویر را به یک صفحه نمایش میفرستد که جراح میتواند از آن برای راهنمایی استفاده کند.
5. برداشتن تومور یا بخش مبتلا به بیماری: با استفاده از ابزارهای خاصی که از طریق دیگر برشها وارد شدهاند، جراح تومور یا بخش مبتلا به بیماری را از روده کوچک جدا میکند.
6. بازسازي روده: اگر قابل اجرا باشد، جراح دو قسمت باقیمانده از روده را به هم متصل میکند. در برخی موارد، اگر بخش زیادی از روده جراحي شده باشد، ممکن است نیاز به ایجاد یک استوما باشد.
7. بستن برشها: در نهایت، جراح برشها را با خیاطی یا استفاده از استیپلرهای جراحی میبندد.
جراحی لاپاراسکوپی روده کوچک نسبت به جراحي باز معمولاً بطور قابل ملاحظه اي با درد كمتر پس از عمل، جراحت کمتر، بهبودي سریعتر و بستری کمتر در بیمارستان همراه است. با این حال، این روش برای همه بیماران مناسب نیست و بستگی به عواملی مانند اندازه و موقعیت تومور، سلامت کلی بیمار و تجربه جراح دارد.
مراقب بعد جراحی روده کوچک
بعد از جراحی روده کوچک، مراقبتهای خاصی لازم است تا به بهبودی سریعتر کمک کند و احتمال عوارض را کاهش دهد. این مراقبتها ممکن است شامل موارد زیر باشند:
1. مراقبتهای فیزیکی:
– پیاده روی کوتاه و روزانه میتواند به جلوگیری از عوارضي مانند لخته خون و عفونت راههاي تنفسی کمک کند.
– رعایت مراقبتهای زخم: به طور معمول، زخم عمل باید تمیز و خشک نگه داشته شود. از رسيدن آب به آن در حمام تا چند روز بعد از عمل خودداری کنید و همچنین هرگونه تغییرات غیرعادی مانند تورم، قرمزی یا خروج مایع را به پزشک خود اطلاع دهید.
2. تغییرات در رژیم غذایی:
– پس از عمل، ممکن است لازم باشد رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید تا روده شما بتواند بهبود یابد. این ممکن است شامل مصرف غذاهای ریز شده، مایعات یا غذاهایی با فیبر کم باشد.
– از آلکل و تنباکو دوری کنید، زیرا میتوانند ترميم را به تعویق بیندازند و خطر عفونت را افزایش دهند.
3. مراقبتهای دارویی:
– داروهای درد: ممکن است پزشک شما داروهای ضد درد برای کاهش درد بعد از عمل تجویز کند. مطمئن شوید که دقیقاً مطابق دستور پزشک خود این داروها را مصرف میکنید.
– داروهای خاص: بسته به وضعیت شما، ممکن است داروهای خاص دیگری نیز نیاز باشد، مانند داروهایی برای کاهش احتمال عفونت.
4. پیگیری با پزشک:
– با پزشک خود ملاقات کنید برای پیگیری و اطمینان از اینکه بهبودی به خوبی در حال پیشرفت است. این ملاقاتها همچنین فرصتی است تا هرگونه نگرانی یا سوالی را که دارید مطرح کنید.
مدت زمان لازم برای بهبودي کامل بعد از جراحی روده کوچک متغیر است و بستگی به عواملی مانند نوع جراحی، سلامت کلی بیمار و وجود هرگونه عارضه دارد.
رژیم غذایی بعد جراحی سرطان روده کوچک
رعایت یک رژیم غذایی مناسب بعد از جراحی سرطان روده کوچک میتواند به بهبودی سریعتر کمک کند و عملکرد روده را به حالت نرمال بازگرداند. البته نکته مهم این است که هر بیمار ممکن است به شکل متفاوتی به تغییرات رژیم غذایی پاسخ دهد. بنابراین، توصیههای زیر باید به عنوان یک راهنمای کلی در نظر گرفته شود و باید با پزشک یا متخصص تغذیه خود مشورت کنید:
1. غذاهای حاوی پروتئین بالا: پروتئین برای ترميم بافتهای آسیب دیده و حفظ عضلات بدن حیاتی است. گوشت مرغ، ماهی، تخممرغ، لبنیات، حبوبات و آجیلها منابع خوبی از پروتئین هستند.
2. میوهها و سبزیجات: این مواد حاوی ویتامینها، مواد معدنی و فیبر هستند که برای بهبودی و تقویت سیستم ایمنی بدن مهم هستند.
3. فیبر کافی به تدریج: فیبر میتواند به حرکت مواد غذایی در سیستم گوارش کمک کند. با این حال، بعد از جراحی، ممکن است نیاز باشد که میزان فیبر در رژیم غذایی شما به تدریج افزایش یابد تا رودهها فرصت كافي برای بازسازي داشته باشند.
4. مایعات کافی: نوشیدن مایعات کافی، مانند آب، چای بدون کافئین و آب میوه، میتواند به جلوگیری از خشکی و یبوست کمک کند.
5. کاهش مصرف چربیهای بد: چربیهای اشباع شده و ترانس میتوانند فشار بیشتری به سیستم گوارش شما وارد کنند. به جای آنها، سعی کنید چربیهای سالم مانند اومگا-3 ها که در ماهی و گردو یافت میشوند، را مصرف کنید.
6. اجتناب از الکل و کافئین: الکل و کافئین میتوانند براي روده ها تحریک کننده باشند و برخی از عوارض جانبی مانند اسهال را تشدید کنند.