بیماری های تیروئید
تیروئید (thyroid) یک غده کوچک در گردن است که هورمون های مهمی را تولید می کند. بیماری های تیروئید بسیار گوناگون هستند و می توانند سلامت کلی بدن را تحت تأثیر قرار دهند. در زیر برخی از بیماری های متداول تیروئید را مورد بررسی قرار می دهیم:
1. هیپوتیروئیدیزم: در این حالت، تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نمی کند. علائم شامل خستگی، افزایش وزن، خشکی پوست، حساسیت به سرما، افزایش کلسترول خون و یا مشکلات حافظه می باشد.
2. هیپرتیروئیدیزم: در این حالت، تیروئید بیش از حد هورمون تولید می کند. علائم شامل افزایش سرعت ضربان قلب، اضطراب، افزایش وزن، بی خوابی، تعریق زیاد، افزایش اشتها و مشکلات چشمی می باشد.
3. گواتر: این بیماری به افزایش حجم تیروئید اشاره دارد. گواتر می تواند ناشی از کمبود ید، تولید هورمون نامتعادل تیروئید یا تومورهای تیروئید باشد.
4. تیروئیدیت: این یک التهاب تیروئید است که می تواند باعث درد و تورم در تیروئید شود. این می تواند ناشی از واکنش ایمنی بدن یا یک عفونت باشد.
5. تومورهای تیروئید: این تومورها می توانند خوش خیم (بنیادین، فولیکولار، و غیره) یا بدخیم (کانسر تیروئید) باشند.
بیماری های تیروئید می توانند با تست های خون، اسکن های تصویری، یا بیوپسی تشخیص داده شوند. درمان ممکن است شامل داروهای تیروئید، رادیویود تراپی، یا جراحی باشد. اگر شما یا کسی که می شناسید علائمی از بیماری تیروئید دارد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
علائم بیماری های تیروئید
بیماری های تیروئید نمی‌توانند حتماً علائم قابل تشخیصی ایجاد کنند، اما وقتی علائم ظاهر می‌شوند، می‌توانند بسته به نوع بیماری، متفاوت باشند. در زیر علائم متداول برخی از بیماری‌های تیروئید را می‌بینید:
هیپوتیروئیدیزم (کمبود هورمون تیروئید):
– خستگی
– افزایش وزن
– حساسیت به سرما
– خشکی و سردی پوست
– همیشه سرد بودن
– خشکی و برش پوست
– ضعف ماهیچه‌ای
– برش مو
– یبوست
– افزایش کلسترول خون
– خشکی و برش پوست
– بی‌انگیزگی و افسردگی
– کاهش حافظه یا فراموشکاری
هیپرتیروئیدیزم (افزایش هورمون تیروئید):
– اضطراب و عصبانیت
– تعریق زیاد
– افزایش سرعت ضربان قلب
– لرزش دستان
– از دست دادن وزن بدون تلاش
– افزایش احساس گرما
– تغییر در مردمک چشم
– بی‌خوابی
– افزایش اشتها
گواتر:
– ورم شدید در گردن
– تنگی نفس یا صدا
– خر و پف
تیروئیدیت:
– درد و تورم در ناحیه تیروئید
– تب
– خستگی شدید
سرطان تیروئید:
– یک برآمدگی یا گره در قسمت جلوی گردن
– درد در گردن و گاهی در گوشها
– صدای خر و خفه
این علائم می‌توانند نشانه‌های دیگر بیماری‌ها نیز باشند. بنابراین، در صورت بروز هر گونه تغییر غیرمعمول یا نگران‌کننده، بهتر است با یک پزشک مشورت کنید.
بیماری های تیروئید
کم کاری تیروئید
کم کاری تیروئید یا هیپوتیروئیدیزم یک حالت پزشکی است که در آن تیروئید بدن کافی هورمون تولید نمی‌کند. تیروئید یک غده کوچک در گلو است که هورمون‌هایی تولید می‌کند که کنترل قلب، متابولیسم و تمرکز مغز را کنترل می‌کند.
علائم کم کاری تیروئید شامل:
– خستگی
– افزایش وزن
– پوست خشک و موی ضعیف
– احساس سرد
– اختلالات خلق و روح
– کاهش ضربان قلب
– گیجی و فراموشی
– یبوست
– علائم مشترک دیگر
درمان کم کاری تیروئید معمولاً شامل مصرف دارویی است که مقدار مناسب هورمون تیروئید را جایگزین می‌کند. این داروها معمولاً برای مدت طولانی یا حتی طول عمر مصرف می‌شوند ولی با کنترل دقیق، عوارض جانبی آنها می‌تواند کم باشد.
اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم کم کاری تیروئید را تجربه می‌کند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، برخی از حالات کم کاری تیروئید می‌توانند ناشی از مشکلاتی مانند استرس یا بیماری باشند، بنابراین ممکن است درمان این مشکلات می‌تواند به بهبود کم کاری تیروئید کمک کند.
پرکاری تیروئید
پرکاری تیروئید یا هایپرتیروئیدیزم یک حالت پزشکی است که در آن تیروئید بیش از حد هورمون تولید می‌کند. تیروئید یک غده کوچک در گلو است که هورمون‌هایی تولید می‌کند که عملکرد قلب، متابولیسم و تمرکز مغز را کنترل می‌کند.
علائم پرکاری تیروئید شامل:
– افزایش ضربان قلب
– اضطراب
– تغییرات در وزن بدن (معمولاً کاهش وزن)
– گرما ناپذیری
– تعریق زیاد
– اختلالات خلق و روح
– افزایش اشتها
– عوارض گوارشی مانند اسهال
– علائم مشترک دیگر
درمان پرکاری تیروئید می‌تواند شامل داروهایی باشد که تولید هورمون تیروئید را کاهش می‌دهند، یا در برخی موارد، درمان‌هایی مانند جراحی یا درمان با یود رادیواکتیو.
اگر شما یا کسی که می‌شناسید علائم پرکاری تیروئید را تجربه می‌کند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، برخی از حالات پرکاری تیروئید می‌توانند ناشی از مشکلاتی مانند استرس یا بیماری باشند، بنابراین ممکن است درمان این مشکلات می‌تواند به بهبود پرکاری تیروئید کمک کند.
درمان بیماری های تیروئید
درمان بیماری‌های تیروئید بستگی به نوع بیماری و شدت علائم دارد. در زیر روش‌های متداول درمان برخی از بیماری‌های تیروئید را می‌بینید:
1. هیپوتیروئیدیزم: درمان اصلی هیپوتیروئیدیزم معمولاً شامل مصرف روزانه یک قرص لووتیروکسین نصب شده است که به ترتیب می‌تواند سطح هورمون تیروئید را به حالت طبیعی برگرداند. بعد از شروع درمان، پزشک ممکن است بخواهد تست‌های خون را بررسی کند تا مطمئن شود که نیاز به تنظیم دوز دارو است.
2. هیپرتیروئیدیزم: این بیماری می‌تواند با داروهای ضد تیروئیدی، درمان با ید رادیواکتیو، یا جراحی درمان شود. داروهای ضد تیروئیدی به کنترل بیش فعالی تیروئید کمک می‌کنند. ید رادیواکتیو تیروئید را کوچک می‌کند و عملکرد آن را کاهش می‌دهد. جراحی ممکن است شامل برداشتن قسمتی یا همه تیروئید باشد.
3. گواتر و تیروئیدیت: در برخی موارد، این بیماری‌ها با داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs)، کورتیکواستروئیدها، یا داروهای ضد تیروئیدی درمان می‌شوند. بعضی از گواترها همچنین ممکن است نیاز به جراحی داشته باشند.
4. سرطان تیروئید: این بیماری معمولاً با جراحی درمان می‌شود که ممکن است شامل برداشتن تمام یا بخشی از تیروئید باشد. در برخی موارد، درمان با ید رادیواکتیو نیز ممکن است لازم باشد. در مواردی که سرطان پیشرفته است یا بازگشته است، درمان‌های دیگری مانند شیمی درمانی، درمان با پرتو، یا داروهای هدفمند ممکن است لازم باشند.
این روش‌های درمان توسط یک پزشک متخصص تیروئید یا اندوکرینولوژیست تجویز می‌شوند. همیشه باید به یاد داشت که هر بیماری تیروئیدی نیازمند پیگیری دقیق و مداوم با یک پزشک است.
پزشک متخصص بیماری های تیروئید
پزشک متخصص بیماری های تیروئید به عنوان “اندوکرینولوژیست” شناخته می‌شود. اندوکرینولوژیست ها پزشکانی هستند که در بیماری‌های سیستم غدد درون‌ریز بدن، از جمله تیروئید، تخصص دارند.
این پزشکان تحصیلات خاصی را در زمینه بیماری‌های اندوکرین از جمله دیابت، اختلالات متابولیک، اختلالات هورمونی، اختلالات تیروئید و بیماری‌هایی که بر روی کلیه، تخمدان‌ها، تستیس، غدد بزاقی، غدد آدرنال و پاراتیروئید تأثیر می‌گذارند، دنبال کرده‌اند.
اندوکرینولوژیست‌ها می‌توانند برای تشخیص و درمان اختلالات تیروئیدی از ابزارهای مختلفی استفاده کنند. این ابزارها می‌توانند شامل آزمایش‌های خون، اسکن‌های تصویری، بیوپسی سوزن نازک و دیگر روش‌های تشخیصی باشند.
همچنین، بسته به نوع اختلال تیروئیدی، اندوکرینولوژیست ممکن است یک یا چندین روش درمانی، از جمله داروهای تجویزی، جراحی، درمان با ید رادیواکتیو یا ترکیبی از این روش‌ها را توصیه کند.
انتخاب یک اندوکرینولوژیست با تجربه و دانش فنی می‌تواند به شما کمک کند تا به بهترین نتیجه در مدیریت بیماری تیروئیدی خود برسید.
چه زمانی احتیاج به جراحی تیروئید می باشد
جراحی تیروئید معمولاً در شرایط خاصی توصیه می‌شود. این شرایط ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1. سرطان تیروئید: اگر تیروئید شما سرطان دارد یا اگر آزمایش‌ها نشان می‌دهند که شما در خطر ابتلا به سرطان تیروئید هستید، پزشک ممکن است توصیه کند که تیروئید شما برداشته شود. بسته به نوع و مرحله سرطان، ممکن است تمام تیروئید یا بخشی از آن حذف شود.
2. گواتر: گواتر یک بیماری است که باعث می‌شود تیروئید شما بزرگ شود. اگر گواتر شما بزرگ است و باعث می‌شود تنفس یا بلع کردن برای شما سخت شود، پزشک ممکن است توصیه کند تیروئید شما برداشته شود.
3. کیست‌ها یا گره‌های تیروئیدی: اگر کیست یا گره تیروئیدی شما نگران‌کننده است یا علائمی مانند درد یا ا discomfort را ایجاد می‌کند، پزشک ممکن است توصیه کند که آن را حذف کند.
4. هیپرتیروئیدی: در برخی موارد، اگر داروهای ضد تیروئید نتوانستند شرایط هیپرتیروئیدی را کنترل کنند یا اگر به دلیل عوارض جانبی از استفاده از آنها منع شده‌اید، پزشک ممکن است توصیه کند تیروئید شما برداشته شود.
قبل از انجام هر نوع جراحی، لازم است با پزشک خود در مورد همه گزینه‌های درمانی، از جمله مزایا و عوارض ممکن آنها، صحبت کنید. با این حال، در برخی موارد، جراحی تیروئید می‌تواند بهترین گزینه برای مدیریت بیماری تیروئیدی شما باشد.
رژیم غذایی بیماران تیروئید
رژیم غذایی سالم و متعادل می‌تواند برای کسانی که با بیماری‌های تیروئیدی دست و پنجه نرم می‌کنند، بسیار مفید باشد. در زیر برخی از نکات مهم راجع به رژیم غذایی برای بیماران تیروئید می‌بینید:
1. یود: یود ترکیبی اساسی در تولید هورمون‌های تیروئید است. مواد غذایی حاوی یود شامل ماهی‌های دریایی، لبنیات، تخم‌مرغ، و نمک حاوی یود است.
2. سلنیوم: سلنیوم به تیروئید کمک می‌کند تا به طور کامل کار کند و مواد غذایی مانند گوشت، ماهی، تخم‌مرغ، و غلات کامل منبع خوبی از سلنیوم هستند.
3. زینک: زینک کمک می‌کند که هورمون‌های تیروئید به درستی کار کنند. مواد غذایی حاوی زینک شامل گوشت (به خصوص گوشت گاو)، خرما، بادام و لوبیا هستند.
4. کاهش گلوتن: برخی از افراد با بیماری هاشیموتو (یک نوع هیپوتیروئیدی خودایمنی) ممکن است از کاهش مصرف گلوتن در رژیم غذایی خود بهبود یابند.
5. کنترل وزن: اگر شما هیپوتیروئیدی دارید و با اضافه وزن دست و پنجه نرم می‌کنید، رژیم غذایی کم کالری می‌تواند کمک کند.
6. کافئین و الکل: کافئین و الکل می‌تواند تاثیر آنها روی تیروئید و جذب داروهای تیروئیدی را تغییر دهد، بنابراین ممکن است باید مصرف آنها را محدود کنید.
7. سویا: برخی مطالعات نشان داده‌اند که سویا ممکن است جذب هورمون‌های تیروئید را مختل کند، بنابراین اگر شما داروهای تیروئید مصرف می‌کنید، باید با پزشک خود درباره مصرف سویا صحبت کنید.
با این حال، هر شخص فردی است و ممکن است نیازهای غذایی متفاوتی داشته باشد. بنابراین، بهتر است با یک متخصص تغذیه یا پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید برنامه غذایی مناسبی را تهیه کنید که به نیازهای خاص شما پاسخ دهد.
پیشگیری از بیماری های تیروئید
چندین عامل مختلف می‌تواند در ایجاد بیماری‌های تیروئیدی نقش داشته باشد، از جمله ژنتیک، محیط زیست، غذاها و برخی عوامل زندگی. برخی از این عوامل قابل کنترل نیستند مانند ژنتیک، اما برخی دیگران می‌توانند توسط تغییرات سبک زندگی و رفتارهای سالم کنترل شوند. در زیر برخی از راه‌های پیشگیری از بیماری‌های تیروئیدی را می‌بینید:
1. رژیم غذایی متعادل: یک رژیم غذایی سالم و متعادل که شامل مواد غذایی غنی از یود، سلنیوم و زینک می‌باشد، به سلامت تیروئید کمک می‌کند.
2. کنترل وزن: اضافه وزن و چاقی می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های تیروئیدی را افزایش دهد. بنابراین با داشتن وزن سالم و رژیم غذایی متعادل می‌توانید از خود پیشگیری کنید.
3. توقف سیگار کشیدن: ترکیبات موجود در دخانیات می‌تواند تاثیر منفی بر تیروئید داشته باشد. اگر شما سیگار می‌کشید، ترک آن می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌های تیروئیدی کمک کند.
4. فعالیت بدنی منظم: ورزش و فعالیت بدنی منظم می‌تواند به عملکرد بهتر تیروئید و سلامت بدن کلی کمک کند.
5. کنترل استرس: استرس شدید می‌تواند تاثیر منفی بر هورمون‌های تیروئیدی داشته باشد. تکنیک‌های مدیریت استرس مانند یوگا، مدیتیشن و تکنیک‌های تنفس عمیق می‌تواند به بهبود عملکرد تیروئید کمک کند.
6. بررسی‌های منظم: دریافت بررسی‌های منظم و چک‌آپ‌های پزشکی می‌تواند به شناسایی نشانه‌ها و علائم بیماری تیروئید در مراحل اولیه کمک کند، که می‌تواند باعث شود درمان بسیار موثرتر باشد.
یادداشت: هرچند این راه‌ها می‌تواند به پیشگیری و مدیریت برخی از بیماری‌های تیروئیدی کمک کند، اما در برخی موارد، بیماری تیروچندین عامل مختلف می‌تواند در ایجاد بیماری‌های تیروئیدی نقش داشته باشد، از جمله ژنتیک، محیط زیست، غذاها و برخی عوامل زندگی. برخی از این عوامل قابل کنترل نیستند مانند ژنتیک، اما برخی دیگران می‌توانند توسط تغییرات سبک زندگی و رفتارهای سالم کنترل شوند.
