جراحی آرتروسکوپی شانه
جراحی آرتروسکوپی شانه یک روش جراحی کم تهاجمی است که به منظور تشخیص و درمان طیف وسیعی از مشکلات مرتبط با مفصل شانه انجام میشود. در طی این عمل جراحی، یک دوربین کوچک به نام آرتروسکوپ از طریق یک برش کوچک وارد مفصل شانه میشود تا به جراح اجازه دهد تصاویر داخل مفصل را بر روی صفحه نمایش مشاهده کند. این تکنیک اجازه میدهد که جراح بتواند مشکلات مختلف شانه از جمله آسیبهای غضروف، تاندونها، عضلات و سایر بافتهای نرم را تشخیص دهد و درمان کند.
مزایای جراحی آرتروسکوپی شانه:
– تهاجم کمتر: از آنجایی که برشهای استفاده شده در آرتروسکوپی کوچک هستند، آسیب کمتری به بافتهای اطراف وارد میشود.
– زمان نقاهت کوتاهتر: بهبودی پس از جراحی آرتروسکوپی معمولاً سریعتر از جراحی باز است.
– درد و تورم کمتر: بیماران معمولا تجربه درد و تورم کمتری پس از جراحی دارند.
– خطر عفونت کمتر: به دلیل کوچک بودن برشها، خطر عفونت نیز کمتر است.
– در برخی موارد، امکان انجام جراحی به صورت سرپایی: بسیاری از افراد میتوانند همان روز جراحی به خانه بازگردند.
شایعترین دلایل انجام جراحی آرتروسکوپی شانه:
– آسیبهای روتاتور کاف: ترمیم پارگی عضلات و تاندونهای اطراف شانه.
– آرتریت: برداشتن بافتهای ملتهب و آسیبدیده.
– ایمپینجمنت: برطرف کردن برخورد استخوانی که باعث درد و محدودیت حرکت میشود.
– آسیبهای لابروم: ترمیم یا برداشتن بافت آسیبدیده از لابروم شانه.
– کپسولیت چسبناک (شانه یخ زده): برداشتن بافتهای اسکار و افزایش دامنه حرکتی.
فرآیند جراحی
جراحی آرتروسکوپی معمولاً به شرح زیر انجام میپذیرد:
1. بیهوشی: بیمار معمولاً تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد.
2. دسترسی: پزشک با استفاده از برشهای کوچک (حدود 5 میلیمتر)، آرتروسکوپ را وارد مفصل شانه میکند.
3. تشخیص: با استفاده از تصاویر به دست آمده از آرتروسکوپ، پزشک میتواند به بررسی مشکلات مفصل شانه بپردازد.
4. درمان: اگر نیاز به جراحی باشد، پزشک میتواند با استفاده از ابزارهای ویژه که از طریق برشهای دیگر وارد شانه میشوند، اقدام به ترمیم یا برداشتن بافتهای آسیبدیده نماید.
بیماریهایی که ممکن است با جراحی آرتروسکوپی شانه درمان شوند:
– پارگی تاندونهای روتاتور کاف
– آرتریت شانه
– آسیبهای لابرومی
– بیماریهای تنگی کانال شانه (Shoulder Impingement Syndrome)
– بورسیت
مراقبتهای بعد از جراحی:
– استراحت: به بیمار توصیه میشود که برای مدتی از فعالیتهای سنگین و بلند کردن اجسام سنگین خودداری کند.
– فیزیوتراپی: اغلب بیماران پس از جراحی نیاز به یک دوره فیزیوتراپی دارند تا قدرت و دامنه حرکتی شانه را بهبود ببخشند.
– مدیریت درد: ممکن است بیماران برای مدتی پس از جراحی نیاز به داروهای مسکن داشته باشند.
– پیگیریهای پزشکی: بررسیهای منظم با پزشک برای اطمینان از بهبودی صحیح و کامل شانه ضروری است.
چه مراقبتهایی بعد از جراحی آرتروسکوپی شانه لازم است؟
بعد از جراحی آرتروسکوپی شانه، مراقبتهای دقیق و مناسب برای تسریع در روند بهبودی و کاهش خطر بروز عوارض ضروری است. در ادامه به برخی از اقدامات مراقبتی مهم بعد از این جراحی اشاره میکنیم:
استراحت و حفاظت از شانه:
– استفاده از آتل یا بانداژ: ممکن است پزشک شما توصیه کند که برای مدتی پس از جراحی از آتل استفاده کنید تا شانه ثابت نگه داشته شود و فرصت بهبودی یابد.
– جلوگیری از حرکات ناگهانی: از انجام حرکات ناگهانی یا بلند کردن اشیاء سنگین با دست آسیب دیده خودداری کنید.
کنترل درد و تورم:
– داروهای مسکن: مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک برای کنترل درد.
– کمپرس سرد: استفاده از کمپرس سرد میتواند به کاهش تورم و درد کمک کند. این کار باید طبق دستورالعمل پزشک انجام شود.
فیزیوتراپی:
– تمرینات احیایی: شروع فیزیوتراپی طبق دستورالعمل پزشک برای بازیابی دامنه حرکتی و قدرت عضلانی.
– تمرینات تدریجی: افزایش تدریجی شدت تمرینات بر اساس دستورالعملهای فیزیوتراپیست.
مراقبت از زخم:
– نگهداری زخم تمیز و خشک: اطمینان حاصل کنید که زخم تمیز و خشک نگه داشته شود تا از عفونت جلوگیری گردد.
– تعویض پانسمان: طبق دستور پزشک، پانسمان را تعویض کنید و به دنبال علائم عفونت باشید.
تغذیه و هیدراتاسیون:
– مصرف غذاهای مغذی: مصرف رژیم غذایی متعادل و غنی از پروتئین و ویتامینها برای کمک به بهبودی.
– نوشیدن آب فراوان: هیدراتاسیون مناسب برای حفظ سلامت عمومی و بهبودی.
پیگیریهای پزشکی:
– مراجعه به پزشک: دنبال کردن تمام قرارهای پیگیری با پزشک یا جراح برای اطمینان از پیشرفت بهبودی.
اجتناب از فعالیتهای خاص:
بعد از جراحی آرتروسکوپی شانه، مراقبتهای خاصی لازم است تا اطمینان حاصل شود که بهبودی به خوبی صورت میگیرد و خطر عوارض به حداقل میرسد. در زیر به برخی از مراحل مراقبتی که معمولاً توسط پزشکان توصیه میشود اشاره میکنیم:
1. استراحت: مهم است که شانه فرصت کافی برای استراحت داشته باشد. در ابتدا، شاید لازم باشد از فعالیتهای سنگین یا حرکاتی که فشار زیادی به شانه وارد میکنند، اجتناب کنید.
2. استفاده از آتل یا بانداژ: برای حفاظت از شانه و کاهش حرکت، ممکن است پزشک استفاده از آتل یا بانداژ را توصیه کند.
3. کنترل درد: استفاده از داروهای مسکن که توسط پزشک تجویز شدهاند میتواند به کاهش درد کمک کند. همچنین، استفاده از کمپرس یخ ممکن است برای کاهش تورم و کنترل درد پیشنهاد شود.
4. مراقبت از زخم: ناحیه جراحی شده باید تمیز و خشک نگه داشته شود. دستورالعملهای پزشک برای تعویض پانسمان و نظارت بر نشانههای عفونت باید به دقت دنبال شوند.
5. تمرینات فیزیوتراپی: دنبال کردن برنامهای که توسط فیزیوتراپیست ارائه شده است، برای بازیابی دامنه حرکتی و تقویت عضلات اطراف شانه حیاتی است.
6. تغذیه مناسب: خوردن غذاهای مغذی و متعادل که شامل پروتئینها، ویتامینها و مواد معدنی است، به ترمیم بافتها کمک میکند.
7. هیدراتاسیون: نوشیدن مقدار کافی آب برای حفظ هیدراتاسیون بدن مهم است.
8. پیگیریهای پزشکی: حضور در تمام قرارهای پیگیری پس از جراحی برای اطمینان از پیشرفت مناسب بهبودی ضروری است.
9. اجتناب از دخانیات: سیگار کشیدن میتواند روند ترمیم را کند کرده و خطر عفونت را افزایش دهد.
10. خواب مناسب: اطمینان از دریافت خواب کافی برای کمک به ترمیم بدن مهم است.
چه افرادی کاندید مناسبی برای جراحی آرتروسکوپی شانه می باشند
جراحی آرتروسکوپی شانه یک روش جراحی کم تهاجمی است که میتواند برای تشخیص و درمان مشکلات درون مفصل شانه استفاده شود. افراد زیر ممکن است کاندیدای مناسبی برای این نوع جراحی باشند:
1. آسیبهای ورزشی: ورزشکارانی که آسیبهای مرتبط با فعالیتهای ورزشی مثل پارگی تاندون، آسیبهای کف لابرال (labral tears)، یا آسیبهای روتاتور کاف دارند.
2. صدمات ناشی از تروما: افرادی که در اثر ضربه یا تصادفات شانه خود را آسیب دیدهاند.
3. آرتروز: بیماران مبتلا به آرتروز شانه که دارای درد و محدودیت حرکتی هستند و درمانهای غیر جراحی موثر واقع نشدهاند.
4. تنگی کانال شانه (Shoulder Impingement): افرادی که از درد و محدودیت حرکتی ناشی از تنگی فضای داخلی مفصل شانه رنج میبرند.
5. آسیبهای تاندون: افرادی که دچار پارگی تاندونها شدهاند، مانند پارگی تاندونهای روتاتور کاف.
6. آسیبهای SLAP (Superior Labrum Anterior and Posterior): آسیبهای مرتبط با لابروم شانه که میتوانند در اثر فعالیتهای سنگین یا تروما رخ دهند.
7. بورسیت: التهاب بورس (کیسههای پر از مایع در مفاصل) که ممکن است باعث درد و محدودیت حرکتی شود.
8. آسیبهای مکرر: کسانی که از مفصل شانه خود به طور مکرر استفاده میکنند و دچار آسیبهای تکراری میشوند.
برای تعیین اینکه آیا یک فرد کاندید مناسبی برای جراحی آرتروسکوپی شانه است، باید ارزیابی دقیق توسط یک جراح ارتوپدی انجام شود. این ارزیابی معمولاً شامل بررسی دقیق سابقه پزشکی بیمار، معاینه فیزیکی، و تصویربرداریهایی مانند اشعه X و MRI است تا میزان آسیب و بیماریهای موجود در شانه مشخص شود.
همچنین، باید در نظر گرفت که آیا درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، استفاده از داروها و تزریقات، تغییر سبک زندگی و استراحت کافی، به بهبودی علائم کمک کردهاند یا خیر. اگر این روشها موثر نبودهاند، جراحی ممکن است گزینهای مناسب باشد.
در نهایت، تصمیمگیری برای انجام جراحی آرتروسکوپی شانه باید بر اساس گفتگوی دقیق بین بیمار و جراح انجام شود، که در آن مزایا، ریسکها، انتظارات بیمار و مسیر بهبودی به طور کامل مورد بحث قرار میگیرد.