عمل جراحی ثابت کردن مفاصل در ارتوپدی
عمل جراحی ثابت کردن مفاصل در ارتوپدی به عملیاتی گفته می‌شود که در آن یک یا چند مفصل که آسیب دیده یا بیمار هستند را به منظور کاهش درد و بهبود عملکرد با یکدیگر ادغام می‌کنند. این روش را اصطلاحاً “آرترودز” یا “فیوژن مفصلی” (Arthrodesis) می‌نامند. در ادامه به توضیح بیشتر در مورد این جراحی می‌پردازیم:
اهداف آرترودز:
– کاهش درد: اغلب در مفاصلی که به شدت آسیب دیده‌اند و درمان‌های غیر جراحی موثر واقع نشده‌اند، انجام می‌شود.
– افزایش ثبات: در مواردی که ثبات مفصل به دلیل آسیب‌های شدید یا بیماری‌هایی مانند آرتریت از بین رفته است.
– تصحیح عدم تراز: برای بازگرداندن موقعیت صحیح مفصل و اصلاح تغییر شکل‌ها.
روش‌های آرترودز:
– استفاده از پیچ و صفحه: برای اتصال مهره‌ها، پیچ‌ها و صفحه‌ها استفاده می‌شوند.
– استفاده از میله‌ها و پیچ‌های مخصوص: در برخی موارد خاص، مانند فیوژن کمری.
– پیوند استخوانی: استفاده از بافت استخوانی خود فرد (استخوان اتوگرافت) یا استخوان اهدایی (استخوان آلوگرافت) برای ایجاد پل بین مهره‌ها و تحریک رشد استخوانی.
مراقبت‌های پس از جراحی آرترودز:
– استراحت و کاهش فعالیت: برای اطمینان از ترمیم صحیح استخوان‌ها.
– استفاده از ابزار کمکی: مانند گچ، بریس یا واکر برای کاهش فشار وارده به مفصل تازه جراحی شده.
– فیزیوتراپی: برای بهبود دامنه حرکتی، تقویت عضلات اطراف مفصل و افزایش قدرت.
– پیروی از دستورالعمل‌های پزشک: از جمله مدیریت درد و مراقبت از محل عمل جراحی.
موارد استفاده از آرترودز:
– مفصل ران: در مواردی که تعویض مفصل ممکن نیست یا موفقیت‌آمیز نبوده است.
– مفصل زانو: وقتی درمان‌های غیرجراحی مثل داروها، تزریقات و فیزیوتراپی نتوانند درد ناشی از آرتریت شدید یا آسیب‌دیدگی‌ها را تسکین دهند، جراحی ثابت کردن مفصل ممکن است پیشنهاد شود. این عمل با هدف ارائه یک راه حل دائمی برای کاهش درد و بهبود عملکرد انجام می‌گیرد.
مراحل عمل جراحی ثابت کردن مفاصل:
1. بیهوشی: بیمار تحت بیهوشی عمومی یا ناحیه‌ای قرار می‌گیرد.
2. دسترسی به مفصل: جراح برش‌هایی را ایجاد می‌کند تا به مفصل مورد نظر دسترسی پیدا کند.
3. تهیه مفصل: سطوح مفصلی آسیب دیده تراشیده می‌شوند تا برای فیوژن آماده شوند.
4. ثابت‌سازی: مفاصل را با استفاده از پیچ، صفحه، میله‌ها یا سایر ایمپلنت‌ها به هم متصل می‌کنند.
5. پیوند استخوانی: در صورت نیاز، از بافت استخوانی برای تحریک رشد استخوان جدید استفاده می‌شود.
6. بستن برش‌ها: پس از ثابت‌سازی مفصل، برش‌های جراحی بسته می‌شوند.
دوره نقاهت:
بهبودی پس از جراحی ممکن است چندین هفته تا چندین ماه به طول انجمد. دوره نقاهت شامل محدودیت در حرکت‌دهی مفصل، استفاده از داروهای مسکن، و فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و حفظ تحرک مفاصل مجاور است.
خطرات و عوارض احتمالی:
مانند هر جراحی دیگری، ثابت کردن مفاصل نیز می‌تواند با عوارضی همراه باشد، مانند عفونت، لخته‌شدن خون، آسیب به اعصاب یا رگ‌های خونی، و نیاز به جراحی‌های ترمیمی در آینده.
نتیجه‌گیری:
انتخاب این روش جراحی بستگی به شرایط بیمار، شدت آسیب یا بیماری و انتظارات بیمار از نتیجه جراحی دارد. برای تعیین بهترین روش درمان، باید با یک جراح ارتوپد مشورت کرد.
جراحی ثابت کردن مفاصل
مدت زمانی که برای دوره نقاهت بعد از جراحی ثابت کردن مفاصل نیاز است چقدر است؟
مدت زمان نقاهت پس از جراحی ثابت کردن مفاصل (آرترودز) بسته به عوامل زیر متفاوت است:
1. نوع مفصل: دوره نقاهت برای مفاصل مختلف، مانند مچ پا، زانو، ران، و یا کمر می‌تواند متفاوت باشد.
2. شدت و نوع آسیب یا بیماری: افرادی که دچار آسیب‌های شدیدتر یا بیماری‌های پیچیده‌تر هستند، ممکن است نیاز به دوره نقاهت طولانی‌تری داشته باشند.
3. سن و وضعیت سلامت عمومی بیمار: بیماران جوان‌تر و سالم‌تر ممکن است سریع‌تر بهبود یابند.
4. میزان پیروی بیمار از دستورالعمل‌های پزشکی: پیروی از توصیه‌های پزشک، مانند استراحت کافی و شرکت در جلسات فیزیوتراپی، به افراد کمک می‌کند تا سریع‌تر بهبود یابند.
5. کیفیت عمل جراحی و مهارت جراح: تجربه و دقت جراح نیز در میزان سرعت بهبودی بیمار تأثیر دارد.
بطور کلی، ممکن است دوره نقاهت از چند هفته برای مفاصل کوچکتر مانند انگشتان دست یا پا تا چند ماه یا بیشتر برای مفاصل بزرگتر مانند زانو یا کمر متغیر باشد. در برخی موارد، ممکن است تا یک سال طول بکشد تا فرد بتواند به سطح فعالیت قبلی خود بازگردد.
پزشک معالج می‌تواند بر اساس شرایط خاص بیمار و جزئیات عمل جراحی انجام شده، برآورد دقیق‌تری از مدت زمان مورد نیاز برای دوره نقاهت ارائه دهد.
چه عواملی می‌توانند باعث طولانی شدن دوره نقاهت شوند؟
عوامل متعددی وجود دارند که می‌توانند روند بهبود و دوره نقاهت را پس از یک جراحی ثابت کردن مفصل طولانی‌تر کنند. برخی از این عوامل عبارتند از:
1. وجود بیماری‌های زمینه‌ای: بیماری‌هایی مانند دیابت، بیماری‌های قلبی، اختلالات ایمنی و عروقی می‌توانند فرایند بهبودی را کند کنند.
2. سن: افراد مسن ممکن است به دلیل کاهش ظرفیت ترمیمی بدن، دوره نقاهت طولانی‌تری داشته باشند.
3. سطح فعالیت و توانایی جسمانی: عدم تحرک کافی یا بیش از حد فعالیت می‌تواند باعث کندی روند بهبودی شود.
4. تغذیه نامناسب: تغذیه نامناسب و کمبود مواد مغذی می‌تواند بر ترمیم بافت‌ها و التیام زخم‌ها تأثیر منفی بگذارد.
5. مصرف دخانیات و الکل: مصرف دخانیات و الکل می‌تواند گردش خون را مختل کند و بهبودی را کاهش دهد.
6. عدم پیروی از دستورالعمل‌های پس از جراحی: نداشتن استراحت کافی، عدم رعایت محدودیت‌های فعالیتی و عدم پیروی از برنامه فیزیوتراپی می‌تواند بهبودی را به تأخیر اندازد.
7. عوارض جراحی: عفونت، خونریزی یا واکنش‌های التهابی می‌توانند باعث طولانی‌تر شدن دوره نقاهت شوند.
8. مصرف برخی داروها: داروهایی که بر روند بهبودی تأثیر می‌گذارند مانند کورتیکواستروئیدها یا برخی داروهای ضد التهاب می‌توانند ترمیم بافت را کند کنند.
9. استرس و سلامت روان: استرس و مشکلات روحی-روانی می‌توانند روند بهبودی را تحت تأثیر قرار دهند.
برای اطمینان از حداکثر بهبودی، بسیار مهم است که بیماران با پزشک خود همکاری کنند، توصیه‌های پزشکی را دنبال نمایند و برنامه‌های پس از جراحی را به دقت اجرا کنند. همچنین، بیماران باید در مورد هرگونه مشکل یا نگرانی پس از عمل جراحی با پزشک معالج خود صحبت کنند تا اطمینان حاصل شود که هرگونه مسئله‌ای که ممکن است بهبودی را به تأخیر بیندازد، به سرعت شناسایی و درمان شود.
